Lược sử Giáo họ Yên Hà

1. Thông tin cơ bản

Địa chỉ: Thôn Hà Thượng, xã Thượng Lan, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, cách Tòa Giám Mục 22km về hướng Bắc. 

Bổn mạng: Sinh nhật Đức Trinh Nữ Maria (8/9).

Giáo dân: Số giáo dân giáo họ Yên Hà được khoảng 176 nhân danh (2023). Phần lớn đời sống bà con giáo dân nơi đây phụ thuộc vào việc canh tác nông nghiệp, một số bạn trẻ đi làm tại các công ty, xí nghiệp. Đời sống kinh tế ở mức trung bình.

Dòng tu, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, hội Lòng Chúa thương xót, phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, 01 ca đoàn, đoàn trống, hội Cursillo.

Nhà thờ: Ngôi thánh đường hiện nay được xây dựng năm 1999, dài 21m, rộng 7m, mái cao 5m, tháp (tháp dời) cao 28m; có 1 quả chuông nặng 145kg. Diện tích khuôn viên nhà chung hiện tại rộng chừng 1172m².

2. Lịch sử hình thành và phát triển

Theo truyền tụng, giáo họ lấy tên là Yên Hà từ khi giáo xứ Bỉ Nội thành lập. Thời đó, giáo họ có 2 khu đất: Đất nhà thờ (theo cách gọi thời đó), diện tích khoảng 1000m², và đất trại thờ (khu ấp trại). Thập kỷ 30 thế kỷ 20, giáo họ Yên Hà có khoảng 250 tín hữu Công Giáo. Thời Đức Giám mục Chỉnh coi sóc Giáo phận Bắc Ninh, giáo họ đã vinh dự được đón Đức cha về thăm và ngài quyết định xây tường bao quanh khu đất trại thờ có diện tích khoảng 3000 m², đồng thời xây móng làm nhà nguyện, đền Đức Mẹ, đào giếng, nhà bếp, nhà hội họp…

Sau năm 1940, do lệnh tiêu thổ kháng chiến, tất cả nhà nguyện và cơ sở vật chất đã bị tiêu hủy, các tín hữu sơ tán vào vùng Tề và khắp các nơi, không còn ai ở lại. Trong những năm 1954-1955, có 5 hộ gia đình với 25 tín hữu trở về vùng đất của giáo họ. Mọi người đã quyết định xây dựng căn nhà 4 gian cấp 4 (60m²) để làm nhà nguyện ở khu đất trong làng (khoảng 1000m²).

Với lý do nhà nguyện cấp 4 (do 5 hộ gia đình xây) đã xuống cấp và số tín hữu đã lên tới 120 nhân danh, ngày 20/8/1997, giáo họ đã thống nhất làm đơn xin xây dựng nhà thờ trình Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh, và được ngài chấp thuận. Chính quyền có thẩm quyền về xây dựng thuộc tỉnh Bắc Giang đã cấp phép xây dựng nhà thờ của dân họ. Ngày 25/6/1998, ngôi nhà thờ hiện nay được khởi công, công việc xây dựng được hoàn thành sau 6 năm, vào ngày 12/9/2004, với các hạng mục: Nhà thờ, tháp chuông, tường bao, mua thêm đất mở rộng và các vật dụng trong nhà thờ…

3. Đời sống đức tin

Từ những năm trước 2007, vì chưa có cha xứ, giáo dân tham dự cử hành các bí tích phải về Tòa Giám mục hoặc đến giáo xứ Bắc Giang. Đến năm 2007, giáo họ được quý cha xứ trực tiếp coi sóc: lần lượt là các cha Giuse Hoàng Trọng Hựu, rồi đến cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Quân. Từ năm 2019 đến nay, cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Hoàn tiếp tục công việc của các bậc tiền nhiệm, làm chánh xứ giáo xứ Bỉ Nội. Ngài tiếp tục củng cố đời sống đức tin cho các hội đoàn và đoàn chiên nơi đây. Hiện nay, giáo họ có đủ 4 lễ Chúa nhật trong một tháng, cộng thêm các lễ nhu cầu khác của dân họ (lễ cưới, lễ giỗ…) Mỗi ngày giáo dân trong giáo họ đến đọc kinh cầu nguyện với Chúa Giêsu Thánh Thể tại nhà thờ 3 lần. Giáo họ đã có nhà phòng cấp 4 với 4 gian. Ngoài ra, cha xứ Phanxicô Xaviê còn kiến thiết xây dựng thêm phòng thánh, nhà ăn, 2 tượng đài, cổng. Cơ sở vật chất của giáo họ tương đối đầy đủ. Các em đi học giáo lý các Chúa nhật hằng tuần tại nhà xứ Bỉ. Giáo họ được như ngày nay tất cả nhờ ơn Chúa và sự quan tâm từ quý đấng bậc trong Giáo phận cũng như quý cha coi sóc, sự nhiệt tình của quý vị ban hành giáo, giáo dân, sự giúp đỡ cách này hay cách khác của quý ân nhân…

 Tuy vậy, bà con giáo dân cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi nếp sống của người lương dân. Hy vọng hạt giống Tin Mừng nơi giáo họ được nảy mầm và trổ sinh nhiều hoa trái, đồng thời các tín hữu trở nên những chứng nhân của Đức Kitô cho mọi người xung quanh.

BTT Giáo Phận