Lược sử Giáo họ Tân Bình II

1. Thông tin cơ bản

Tên gọi: Giáo họ Tân Bình II.

Địa chỉ: Xóm Tân Bình II, xã Vô Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.

Năm thành lập: 1975.

Bổn mạng: Đức Mẹ Mân Côi (07/10).

Dòng tu, tu hội, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Ban hành giáo, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, ca đoàn, phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, huynh đoàn giáo dân Đaminh.

Giáo dân: Hiện nay, giáo họ Tân Bình II có 50 hộ gia đình với 180 nhân danh (số liệu năm 2023). Giáo dân Tân Bình II chủ yếu canh tác nông nghiệp và làm chè nên đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn. Một số hộ gia đình đã rời quê hương đi làm ăn xa nhà nên sinh hoạt chung trong giáo xứ còn rời rạc.

Nhà thờ: Nhà thờ hiện nay có chiều dài 32m, chiều rộng 11m, chiều cao 7.5m và có một tháp chuông cao 15m, nhưng không có chuông. Tổng diện tích đất của giáo họ là 1400m².

2. Lịch sử hình thành và phát triển

          Vào tháng 4 năm 1975, bà con giáo họ Thủy Trú (Phú Xuyên, Hà Nội) lên một vùng đất hoang sơ để khai hoang và phát triển kinh tế (nay thuộc xã Vô Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên). Theo ông trùm Gioan Nguyễn Văn Thạo con cụ trùm cựu Mathia Nguyễn Văn Dụng kể lại: “Vào những ngày đầu, bà con trong giáo họ Thủy Trú lên vùng kinh tế mới này có khoảng 15 hộ gia đình toàn tòng Công Giáo. Tất cả các hộ gia đình lên đây làm ăn đều đi theo chương trình của nhà nước khuyến khích. Thời đó, mỗi gia đình đi làm ăn kinh tế mới đều được nhà nước trợ cấp cho mỗi khẩu phần ăn hằng tháng. Mỗi khẩu tùy vào độ tuổi để nhận số gạo nhà nước cung cấp. Mỗi tháng một người nhận được khoảng 15kg gạo hoặc mì ống để làm việc và sinh sống cho đến khi ổn định việc làm hay có phần trăm thu hoạch từ tay mình làm ra thì nhà nước thôi trợ cấp. Thông thường các hộ gia đình nhận trợ cấp khoảng 2 – 3 năm thì không còn được trợ cấp nữa”. Trong thời gian đầu vất vả và khó khăn, đời sống của hết mọi gia đình đều thiếu thốn. Bên cạnh đó, giữa một vùng trời hoang sơ và rừng rú nhiều thú dữ nguy hiểm, chỉ sau một năm, con số 15 hộ gia đình ban đầu chỉ còn 9 hộ ở lại.

          Tân Bình II là một vùng kinh tế mới, bên cạnh khu vực bà con giáo xứ Hoàng Nguyên ở cũng có những người miền xuôi không Công Giáo lên sống chung. Có một số gia đình vì cuộc sống khó khăn nên không giáo dục con cái sống đạo. Vì thế, mà các hộ gia đình này khi con cái xây dựng gia đình thì không làm phép đạo. Mãi cho đến năm 1991 – 1994, Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến đã tha ngăn trở cho các đôi hôn nhân ấy và làm thủ tục theo nghi thức Công Giáo tại Tòa Giám mục hoặc về nhà xứ Thái Nguyên vào mỗi dịp ngài đi kinh lý.

          Khoảng năm 1984 – 1985 có cha Giuse Nguyễn Duy Lộc từ nhà xứ Thái Nguyên lên thăm, khi cha Lộc lên thì cụ trùm Mathia Nguyễn Văn Dụng loan tin cho những gia đình Công Giáo đi tham dự Thánh lễ tại tư gia (chính nhà cụ trùm). Cũng vào những năm này, các hộ gia đình có con cái trưởng thành đều được cha mẹ và cụ trùm Mathia Nguyễn Văn Dụng đưa về cha Lộc để lo thủ tục lễ cưới theo nghi thức Công Giáo.

Vào khoảng năm 1987 – 1988, cụ Mathia Nguyễn Văn Dụng đã trở về quê hương trình cha xứ Hoàng Nguyên về đời sống đức tin của những người xa quê. Cha Tám là cha xứ Hoàng Nguyên lúc bấy giờ, sau khi nghe cụ Dụng thuật lại mọi việc, cha Giuse Maria Bùi Tám bèn khuyên cụ về nói với mọi người đang sống trong vùng không tham dự các nghi lễ và lãnh các bí tích Công Giáo theo cha Lộc nữa vì một vài nguyên do thiếu hợp pháp. Chính vì lẽ đó, bà con trong vùng kinh tế mới lại trở về giáo xứ quê hương cũ của mình để nhờ cha xứ Giuse Maria Tám lo cho đời sống đức tin. Khoảng năm 1988 – 1989, cha Tám đã liên lạc với Tòa Giám mục Bắc Ninh và hướng dẫn cụ trùm Dụng cùng ban hành giáo về Tòa Giám mục gặp Đức cha Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng – Giám mục Giáo phận Bắc Ninh và Đức cha phó Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến để sinh hoạt đời sống đức tin theo chương trình của Giáo phận.

Khoảng 1994, để cho thuận tiện, giáo họ Tân Bình I tách ra một giáo họ mới lấy tên là giáo họ Tân Bình II. Lúc đó có ông trùm Hải, ông Củ và bà quản Cải trong ban hành giáo. Đến năm 1993, gia đình cụ Phêrô Nguyễn Văn Chượng đã hiến tặng cho giáo họ Tân Bình II một lô đất và có cả gian nhà cấp 4 tường gạch để cho mọi người cùng nhau đến đây đọc kinh cầu nguyện sớm hôm. Từ đó, nơi đây đã trở thành mảnh đất đầu tiên của giáo họ được bà con dọn dẹp và sửa sang lại thành ngôi nhà thờ để phù hợp với việc đọc kinh cầu nguyện. Để cho ngôi nhà nguyện thêm khang trang bà con trong họ đạo đã thay lại ngói và nới thêm ra để thuận lợi cho mọi người đi đọc kinh, nguyện ngắm. Năm 1998 – 2006, trong khoảng thời gian này có cha Giuse Nguyễn Văn Khiêm coi xứ Thái Nguyên. Vào những ngày lễ đặc biệt trong năm, ngài lên dâng lễ cho cộng đoàn và giải tội cho mọi người.

Năm 2007 – 2013, cha Phanxicô Nguyễn Đức Đại về tiếp nhiệm coi xứ Thái Nguyên thay cha Khiêm. Đến ngày 11/12/2009, Đức cha Cosma Giám mục Giáo phận Bắc Ninh đã bổ nhiệm cha Gioan Baotixita Nguyễn Như Định về coi xứ Yên Thủy, trong đó có họ giáo Tân Bình II. Vượt theo thời gian, một lần nữa ngôi nhà thờ lại được chuyển mình. Vào ngày 9/9/2010, Đức cha Cosma đã ủy nhiệm cho cha Giuse Hoàng Trọng Lịch (cha quản nhiệm hạt Tây Bắc) về đặt viên đá xây dựng ngôi thánh đường mới cho họ Tân Bình II. Dù có những bước chuyển mình, nhưng trong tâm tình “uống ước nhớ nguồn”, họ giáo Tân Bình II luôn khắc cốt ghi tâm quý cha quê hương thuộc giáo xứ Hoàng Nguyên cũ, vì trong những ngày khởi đầu xa quê đã được sự hướng dẫn và khuyên dạy của quý cha. Cám ơn Đức cha Giáo phận Bắc Ninh đã đón tiếp và cho giáo dân được gia nhập vào đoàn con cái Chúa trong đại gia đình Giáo phận Bắc Ninh.     

3. 3. Đời sống đức tin

Hiện nay, giáo họ đã có Thánh lễ Chúa Nhật vào tối ngày thứ Bảy hằng tuần. Như vậy, đời sống đức tin của bà con giáo dân nơi vùng đất truyền giáo Tân Bình II đang được củng cố và phát triển từng ngày, được thể hiện qua các Thánh lễ, các giờ đọc kinh cầu nguyện chung, qua các công việc phục vụ của các hội đoàn. Hy vọng hạt giống Tin Mừng đã được ươm mầm nơi vùng đất núi rừng này luôn được quan tâm, chăm sóc để luôn được phát triển và trổ sinh nhiều hoa trái trong sự quan phòng của Thiên Chúa.

BTT Giáo Phận