Chúa Nhật VI Thường Niên Năm A

Bài giảng của Đức Hồng Y Phaolô Giuse

Thời kỳ mới ra giảng Đạo, một hôm Đức Giê su ngồi trên núi rao giảng giới luật Tân ước, dưới một bầu trời thanh quang yên tĩnh, khác hẳn cảnh tượng xưa Thiên Chúa ra truyền lề luật Cựu ước trên núi Sinai giữa những tiếng sấm sét, kèn vang, trời rung đất chuyển… Những người nghe Chúa Giêsu giảng hôm ấy đều ngạc nhiên về nội dung lời giảng dạy cũng như về cách thức giảng dạy.

Chúa nói: “Phúc cho những ai nghèo khó trong tinh thần… Phúc cho những ai khóc lóc… Phúc cho những ai bị bách hại…” Những thính giả khi đó, đa số thuộc thành phần lao động, nghèo khó, khổ đau, vẫn bị coi là hạnh người vô phúc, nay được nghe thấy Chúa xác định là có phúc, thật yên ủi và đáng khích lệ cho họ biết bao!

Về cách thức Chúa giảng dạy, họ cũng thấy khác hẳn những người Luật sĩ và Biệt phái trong Cựu ước. Những người này chỉ trích dẫn những khoản luật ông Maisen, và dựa vào ý kiến người khác, bản thân họ không dám quyết định điều gì. Phần Chúa Giêsu thì giảng dạy như Đấng có quyền ban hành giới luật. Chẳng hạn Chúa nói: Các con đã nghe dạy người xưa rằng: “Không được giết người… Còn Ta, Ta bảo các con, bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình cũng bị luận phạt”. Như vậy là Chúa tỏ ra Ngài có quyền sửa đổi và ban hành lề luật, không như các nhà Luật sĩ trong Cựu ước.

Cũng vì thấy nội dung và cách thức Chúa giảng dạy có điều khác biệt như vậy, nên nhiều người cho rằng Chúa đến để hủy bỏ lề luật cũ và lập ra lề luật mới. Để cải chính dư luận đó, Chúa Giêsu đã tuyên bố trong bài Phúc âm hôm nay: “Các con đừng tưởng rằng, Ta đến để hủy bỏ lề luật và các tiên tri…Ta đến không phải để bãi bỏ, nhưng để kiện toàn, nghĩa là bổ túc cho lề luật được hoàn chỉnh hơn”.

Như một thầy giáo, tùy lứa tuổi và trình độ tiếp thu của học sinh mà giảng dạy và đưa học sinh tiến lên từng bước, từ dễ đến khó. Học sinh mới cắp sách đến trường thì dạy cho nó tập đọc, tập viết… khi học sinh khôn lớn hơn mới dạy làm toán làm văn… Thiên Chúa là Đấng giáo dục vô cùng khôn ngoan, cũng tùy khả năng tiếp thu của con người mà đưa họ dần dần từng bước trên đường luân lý. Trong thời kỳ Cựu ước, khi dân Do thái mới ra khỏi nước Ai cập, nếp sống luân lý còn thô sơ, yếu kém, pha trộn nhiều tập tục ngoại giáo, nên Thiên Chúa chỉ ban cho họ một bộ luật chưa hoàn chỉnh. Thí dụ luật “Ăn miếng trả miếng” trong sách Lêvi viết như sau: “Khi người nào gây thương tích cho anh em mình thì làm cho nó y như nó đã làm cho người kia, thương tích trả thương tích, mắt đền mắt, răng đền răng” (Lv 24,20). Còn luật yêu thương thì Cựu ước dạy như sau: “Ngươi phải yêu người anh em và ghét kẻ thù địch” (Mt 5,43).

Trong bài Phúc âm hôm nay, Chúa Giê su nhấn mạnh đến mấy điều mà chúng ta tóm tắt như sau:

1) Luật Cựu ước thu hẹp những điều răn cấm vào những hành động bên ngoài như: chớ giết người, chớ ngoại tình… Còn luật Chúa truyền dạy tiến xa hơn, đi vào tâm trí là nơi xuất phát những hành động tội lỗi, do đó không những Chúa cấm không được giết người, không được ngoại tình, là những hành động bên ngoài, mà còn cấm cả những tư tưởng bên trông gây nên những hành động đó. Chúa nói: “Các con đã nghe dạy người xưa rằng: không được giết người… Còn Ta, Ta bảo: bất cứ ai tức giận anh em mình cũng bị luận phạt. Các con đã nghe nói với người xưa rằng: Chớ ngoại tình… Còn Ta, Ta bảo: Hễ ai nhìn xem người nữ mà ước ao phạm tội với nó thì đã ngoại tình trong lòng rồi’’.

2) Về vấn đề hôn nhân, luật Cựu ước có trường hợp cho phép ly dị và chiếu cố sự yếu đuối của con người, nhưng sang Tân ước, Chúa Giêsu truyền phải về nguồn gốc hôn nhân do Thiên Chúa sáng lập, chỉ có một vợ một chồng và buộc ở trung thành với nhau cho đến chết, sự gì Thiên Chúa đã kết hợp lại thì loài người không có quyền tháo cởi ra.

3) Trong mối quan hệ với người thân cận, Chúa Giêsu nhấn mạnh đến sự làm hòa như điều kiện đi trước việc dâng lễ vật tôn thờ Chúa, và để sống yên ổn trong xã hội, Chúa nói: “Nếu ngươi dâng của lễ nơi bàn thờ mà nhớ người anh em có điều bất bình với ngươi thì hãy để của lễ trước bàn thờ, đi làm hòa với họ trước đã, rồi hãy trở lại dâng của lễ”. Chúa còn nói tiếp: “Hãy liệu làm hòa với kẻ thù ngươi lúc còn đi đường với nó, kẻo nó đưa ngươi ra trước quan tòa và ngươi sẽ bị tống ngục…”

Trong mối quan hệ với người thân cận, Chúa Giêsu còn nhắc tới việc thề bồi. Tại sao ngươi phải đem nhau đến trước bàn thờ để thề bồi? – Vì người ta không tin nhau. Tại sao người ta không tin nhau? –Vì người ta không nói thật với nhau. Vậy tốt nhất là nói thật với nhau. Có thì nói có, không thì nói không, như thế thì sẽ gây được niềm tin và chẳng cần phải thề bồi gì cả.

Khi ban hành giới luật, Thiên Chúa không muốn đặt gánh nặng trên vai ta như ông vua độc tài ra lệnh bắt dân phải tuân giữ để phục vụ mình. Thiên Chúa như người Cha, có đứa con yếu chân mắt kém thì soi đèn cho nó đi, giơ tay cho nó vịn… Các giới luật là như đèn sáng Chúa soi đường cho ta, là như bàn tay êm dịu Cha nhân lành dắt ta về Quê trời. Tuy nhiên, Thiên Chúa tôn trọng tự do của con người, Chúa đặt con người trước hai con đường: con đường các giới luật đưa đến hạnh phúc và con đường khác đưa tới hư vong, Chúa để con người tùy ý chọn lựa. Bài Sách Thánh hôm nay nói rõ: “Việc tuân giữ các giới răn là tùy ở ngươi… Chúa đặt trước mặt ngươi sự sống và sự chết, sự lành và sự dữ, ngươi thích thứ nào thì chọn thứ ấy”.

Mong rằng, tất cả chúng ta có quan niệm đúng về các giới luật Thiên Chúa để ta thực tình yêu mến và trung thành tuân giữ và bước đi trong ánh sáng cho đến ngày về hưởng phúc trường sinh, mà Chúa hứa cho những ai tuân giữ các giới luật của Ngài.

ĐỔI MỚI ĐỜI TẤN TỚI (Lm Đaminh Nguyễn Xuân Trường)

Đổi mới là quy luật của phát triển. Trong thiên nhiên, cây cối luôn nảy sinh những chồi lộc mới. Ngoài xã hội, các hãng thường xuyên tung ra những sản phẩm mới. Phúc Âm tuần này Chúa cũng tuyên bố làm mới Lề Luật để con người sống công chính hơn.

1. Luật mới. Dịp Tết vừa qua người ta có nhiều thứ mới: quần áo mới, đầu tóc mới, người yêu mới, tiền lìxì mới… Mới khiến đời phơi phới niềm vui. Vui hơn nữa khi Chúa đem đến cho chúng ta Luật mới, lối sống mới. Chúa cứ lặp đi lặp lại:Anh em đã nghe Luật xưa dạy rằng… Còn Thầy, Thầy bảo anh em phải sống thế này… Chúa kiện toàn, Chúa đổi mới Luật để con người sống hoàn hảo hơn, tốt đẹp hơn.
2. Đời tấn tới.Mới làm cho người ta vui thích vì cái mới hơn cái cũ. Được hơn là mong muốn của con người. Người ta mong muốn giàu hơn, giỏi hơn, cao hơn, đẹp hơn… Mong muốn hơn này làm cho cuộc sống tiến lên không ngừng. Thật là mừng khi “con hơn cha là nhà có phúc.” Nhưng hơn cái gì? Thế hệ con cháu có sống tử tế hơn, đạo đức hơn, sốt mến hơn thế hệ cha ông không? Chúa nhấn mạnh đến cái hơn này: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pharisêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.”

Chúa làm mới Luật để con người sống hoàn hảo. Luật xã hội chỉ chi phối những hành động bên ngoài, Luật Chúa còn để ý cả trong tâm trí. Luật Chúa là luật lòng để con người đẹp từ trong ra ngoài, đẹp cả hồn lẫn xác, đẹp toàn diện. Cũng cần để ý điều này: chúng ta thường thấy khó chịu khi phải tuân giữ luật, nhưng thực ra, Luật Chúa lại đem hạnh phúc cho ta lời Đáp ca: “Hạnh phúc thay người noi theo luật pháp Chúa Trời.” Hạnh phúc bởi vì Luật Chúa là luật tình yêu. Amen.

Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)

Suy niệm: Lề luật diễn tả ý Thiên Chúa, vì thế sống theo Luật là sống theo Chúa. Thế nhưng Luật Lệ cũng cần được kiện toàn theo hoàn cảnh theo thời gian. Ðức Giêsu tuyên bố rõ rằng: Ngài không phá đổ Luật Cựu Ước. Nhưng Ngài canh tân để bộ Luật sáng chói hơn. Luật Cựu Ước chỉ dừng lại hành động bên ngoài. Còn Luật Ðức Giêsu đòi hỏi đến tận nguồn gốc của hành động, nguyên nhân thúc đẩy hành động. Vì thế Luật Ðức Giêsu đòi hỏi khắt khe hơn và buộc người ta phải hoán cải tận căn rễ của sự tội.

Cầu nguyện: Lạy Cha, người đời thường nói: Lòng đầy thì miệng mới thốt ra. Xin Cha giúp chúng con mang đầy những tâm tình tốt, để lời nói, hành động của chúng con mang dấu chứng của một tâm hồn trong sáng. Qua con người của chúng con là biểu hiện hình ảnh sống động của một Thiên Chúa tình yêu. Xin Thánh Thần của Ðức Giêsu thánh hóa, và cầu bầu cho chúng con. Amen.

Ghi nhớ: “Người xưa đã bảo như thế, còn Ta, Ta bảo thật các con thế này”.