Chương trình huấn luyện tại Trung tâm mục vụ giáo phận Bắc Ninh
Chương trình huấn luyện tại Trung tâm mục vụ Gp. Bắc Ninh
LỜI NGỎ
Anh chị em thân mến! Ý thức được vai trò tối quan trọng và cần thiết của giáo dục trong đời sống xã hội và Giáo hội, hầu “ để chu toàn sứ mệnh mà Đấng Sáng Lập Thần Linh đã trao ban, là loan truyền mầu nhiệm ơn cứu độ cho mọi người và thiết lập mọi sự trong Đức Kitô, Mẹ Thánh Giáo Hội có nhiệm vụ săn sóc toàn diện đời sống con người.”1Vì thế, Trung Tâm Mục Vụ (TTMV) Giáo phận Bắc Ninh là nơi quy tụ mọi thành phần dân Chúa, và là mái trường để đào tạo người Kitô hữu trưởng thành, đào tạo thừa tác viên mục vụ cho các xứ họ và Giáo phận để họ có thể tham gia đầy đủ vào đời sống và xứ vụ của Giáo hội.
Kể từ năm nay (2009), TTMV Giáo phận Bắc Ninh sẽ chính thức đi vào hoạt động và kết hợp chặt chẽ với các Ủy Ban và Tiểu Ban của Giáo phận để đào tạo các chương trình về Thần Học và Mục Vụ: Hôn Nhân và Gia Đình, Quản Trị Xứ Họ, Giới Trẻ, Thiếu Nhi, Xã Hội, Tác Viên Tin Mừng, Thánh Nhạc…
Thể theo hoàn cảnh và nhu cầu thực tiễn của Giáo phận, TTMV sẽ mở các khóa học ngắn hạn, dài hạn, tại chỗ và di động. Trong quá trình đào tạo, TTMV sẽ liên kết chặt chẽ với các sinh hoạt của các xứ họ và Giáo phận để chương trình giảng dạy luôn được cập nhật, có tính thực tiễn cao, hầu có thể đáp ứng được những nhu cầu mục vụ ngày càng phong phú và đa dạng của thời đại.
Trung Tâm Mục Vụ Giáo phận Bắc Ninh rất mong được sự giúp đỡ và cộng tác của mọi người Kitô hữu, rất vinh dự được đón tiếp và phục vụ anh chị em.
Trung Tâm Mục Vụ Gp. Bắc Ninh
Lễ Thăng Thiên năm 2013
ĐỊNH HƯỚNG
Trung tâm Mục Vụ Giáo Phận Bắc Ninh muốn góp phần nuôi dưỡng và phát huy ơn gọi và sứ mạng của người Kitô hữu, đặc biệt là giáo dân; giúp họ tham gia đầy đủ hơn vào các hoạt động và sứ vụ của Giáo hội qua việc đảm nhận các tác vụ khác nhau trong xứ họ và Giáo phận.
Trong viễn tượng này, TTMV tổ chức các chương trình đào tạo về Thánh Kinh, Thần học, Linh đạo và Mục vụ nhằm giúp học viên:
- Tăng trưởng đời sống thiêng liêng nhờ kết hợp với Đức Giêsu Kitô trong Giáo hội.
- Đào sâu hiểu biết đức tin nhờ học hỏi, trao đổi và nghiên cứu.
- Rèn luyện tinh thần tông đồ và kỹ năng mục vụ nhờ bầu khí cộng đoàn giữa giảng viên và học viên, cũng như giữa các học viên với nhau, và nhờ tham gia các hoạt động mục vụ.[1]
BAN GIẢNG HUẤN
Lm. Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thắng- Phụ trách
Lm. Gioakim Nguyễn Đức Thành: Chuyên trách về Tác Viên Tin Mừng.
Lm. Giuse Đinh Đồng Ngôn: Mục Vụ Thiếu Nhi.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nam: giảng viên
Lm. Cosma Hoàng Thanh Quốc OP: giảng viên
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Thủy OP: giảng viên
Sr. Maria Nguyễn thị Yến: Văn phòng và quản thư
Và một số giảng viên khách là các linh mục, tu sĩ, giáo dân trong và ngoài giáo phận
CHƯƠNG TRÌNH HUẤN LUYỆN
Trung Tâm Mục Vụ bắt đầu tổ chức các giảng khóa khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu khẩn thiết của Giáo phận về học hỏi kiến thức Thần học và Mục vụ. Kể từ năm 2009, TTMV đã cố gắng xây dựng và phát triển hai chương trình đào tạo chính: đào tạo Thừa tác viên về Mục vụ và Thần học. Chương trình đã và đang được đào tạo theo bốn hệ:
(A) Thường xuyên
(B) Cuối tuần: Thứ Bẩy và Chúa Nhật
(C) Tập trung từng đợt theo định kỳ
(D) Đào tạo di động tại các Giáo hạt.
I.Chương trình đào tạo Thừa tác viên Mục vụ
a. Giới thiệu
Mục vụ là hoạt động của Giáo hội nhằm đáp ứng nhu cầu được học hỏi kiến thức, lãnh nhận Bí tích, tham gia xây dựng cộng đoàn và xã hội của người Kitô hữu. Để có thể cộng tác với Giáo hội trong hoạt động này, thừa tác viên cần có:
(1) Kiến thức căn bản về Thánh kinh, Tín lý, Phụng vụ, Bí tích, Luân lý, Linh đạo và Giáo hội làm nền tảng vững chắc cho các hoạt động Giáo hội của mình.
(2) Ý thức về vai trò và sứ vụ của mình trong Giáo hội cũng như Giáo huấn và chỉ thị của Giáo hội liên quan đến tác vụ đảm nhận.
(3) Hiểu biết về tâm lý và nhu cầu của con người.
(4) Khả năng và kỹ năng cần thiết và thích hợp cho từng hoạt động mục vụ.
Giáo dân Việt nam nói chung và giáo dân tại Giáo phận miền Kinh Bắc nói riêng có truyền thống yêu mến và gắn bó với Giáo hội. Tại các xứ họ, có rất nhiều giáo dân làm việc thiện nguyện trong các hoạt động mục vụ khác nhau. Nếu như được huấn luyện, bản thân họ không những lớn lên trong đời sống đức tin mà còn tự tin hơn trong vai trò của một thừa tác viên và phục vụ cộng đoàn cách hữu hiệu hơn.
b. Mục đích
Chương trình đào tạo Thừa tác viên Mục vụ được tổ chức nhằm giúp các thừa tác viên có được kiến thức và kỹ năng cơ bản, nhờ đó họ có thể tham gia tích cực và hữu hiệu vào các hoạt động mục vụ của xứ họ và Giáo phận. Sau đây là một số chương trình đào tạo do TTMV đảm nhận:
A. Chương trình đào tạo Thừa Tác Viên Mục Vụ Hôn Nhân và Gia Đình (HNGD)
1. Mục tiêu và đối tượng
Chương trình được tổ chức nhằm phục vụ những Kitô hữu giáo dân và tu sĩ muốn đào sâu kiến thức nền tảng về hôn nhân và gia đình, bên cạnh những kiến thức căn bản về giáo lý, Kinh thánh, Thần học và Nhân học.
Chương trình đặc biệt nhắm đến những người đang cộng tác với các xứ họ và Giáo phận trong hoạt động mục vụ hôn nhân và gia đình. Kế đến là các trưởng giáo lý viên và linh hoạt viên các nhóm giới trẻ và người lớn, muốn đồng hành với họ trong lãnh vực luân lý, tình yêu hôn nhân và gia đình.
Chương trình cũng thích hợp cho những Kitô hữu đang dấn thân làm việc, chuyên nghiệp hay thiện nguyện nghiệp dư, trong các lãnh vực xã hội như giáo dục, y tế, tâm lý, pháp luật… Để giúp họ có cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về con người, đối tượng mà họ phục vụ trong ý định của Thiên Chúa.
2. Nội dung
Chương trình gồm các khóa học chính dưới đây:
GĐ1 Lịch sử cứu độ.
GĐ2 Giới thiệu Thánh Kinh.
GĐ3 Tin Mừng Nhất Lãm.
GĐ4 Tình yêu hôn nhân dưới cái nhìn của Kitô giáo.
GĐ5 Giáo luật về đời sống Hôn nhân.
GĐ6 Kỹ năng tâm lý ứng dụng trong tình yêu.
GĐ7 Kỹ năng làm cha mẹ.
GĐ8 Tính Dục và luân lý tính dục.
- 3. Triển vọng phục vụ
Học viên tốt nghiệp chương trình đào tạo Thừa tác viên Mục vụ HNGD không chỉ thâu nhận được kiến thức chuyên môn và lớn lên trong đời sống đức tin, mà còn có khả năng trở thành những chuyên viên về lĩnh vực HNGD trong các xứ họ.
- 4. Điều kiện ghi danh & văn bằng tốt nghiệp
Để ghi danh tham dự chương trình huấn luyện này các học viên phải được sự giới thiệu của cha xứ hay một linh mục khác. Các học viên có ý định trở thành Thừa tác viên mục vụ HNGD, và tham dự đầy đủ các giảng khóa sẽ được cấp Chứng chỉ tốt nghiệp khóa đào tạo Thừa tác viên Mục vụ HNGD. Ngoài ra sau mỗi giảng khóa, học viên đều được cấp Chứng nhận đã theo học giảng khóa đó.
B.Chương trình đào tạo Thừa Tác Viên Mục Vụ Quản Trị (MVQT)
Chương trình MVQT muốn khơi dậy nơi học viên ý thức về Giáo hội cũng như trách nhiệm xây dựng Giáo hội theo định hướng Nước Trời ngay tại môi trường sống là chính các giáo xứ và giáo họ. Chương trình này sẽ trang bị cho các học viên những hiểu biết cơ bản về lãnh đạo mục vụ như: (1) Các mô hình về Giáo hội, một số nhân vật điển hình trong lãnh đạo Dân Chúa; (2) lãnh đạo là phục vụ: sự đa dạng của công tác mục vụ quản trị; (3) vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của vị mục tử xứ đạo (linh mục chánh xứ) và những nhà lãnh đạo khác trong giáo xứ( giáo sĩ,tu sĩ và giáo dân); (4) tâm lý nhà lãnh đạo, linh đạo dành cho các vị này; (5) thăng tiến sự hợp tác lãnh đạo của các Kitô hữu trong giáo xứ, bởi vì “ ở mọi cấp độ tổ chức, sự hợp tác trong lãnh đạo là rất cần thiết và cũng rất tế nhị. Cần sự tỉnh táo và đặt mình đúng chỗ. Không tự tôn cũng không tự ty, nhưng tự trọng. Khôn ngoan như con rắn và hiền lành như chim bồ câu( Mt10,16) là khuôn vàng thước ngọc cho công cuộc hợp tác trong lãnh đạo mục vụ. Suy rư thần học nhằm hỗ trợ mục vụ thực hành này cũng không ra khỏi khuôn thước đó.”2
2. Nội dung
Chương trình bao gồm các giảng khóa như sau:
QT1 Lịch sử cứu độ
QT2 Giới thiệu Thánh Kinh
QT3 Tin Mừng Nhất Lãm
QT4 Phục vụ căn bản
QT5 Lãnh đạo trong Giáo hội
QT6 Tâm lý nhà lãnh đạo
QT7 Quản trị giáo xứ và giáo họ
QT8 Mục vụ giáo xứ và giáo họ
3. Triển vọng phục vụ
Các học viên tốt nghiệp được kể là có chuẩn bị tốt để tham gia tích cực hơn vào các vị trí lãnh đạo trong xứ họ. Họ được mời gọi để sống và cổ võ cho việc lãnh đạo hợp tác theo ý muốn của Chúa và giáo huấn của Giáo hội.
4.Điều kiên ghi danh và văn bằng tốt nghiệp
Học viên tham dự đầy đủ các giảng khóa và đạt yêu cầu sẽ được cấp Chứng chỉ tốt nghiệp khóa Thừa tác viên MVQT. Ngoài ra học viên hoàn thành một giảng khóa và đạt yêu cầu đều được cấp Chứng nhận đã theo học giảng khóa đó.
B. Chương trình đào tạo: Tác viên Loan báo Tin Mừng (LBTM)
1. Giới thiệu
Nhằm đáp ứng nhu cầu LBTM cho Giáo phận, chương trình đào tạo khơi dậy tinh thần LBTM nơi người tín hữu, bởi vì “ Loan báo Tin Mừng là bản chất của Giáo hội”.3 Đặc biệt, chương trình khoa học này trang bị cho học viên những hiểu biết cơ bản về sứ vụ LBTM như: (1) Phương pháp loan báo Tin Mừng; (2) Hội nhập văn hóa và đối thoại liên tôn; (3) Nền tảng Thánh Kinh về truyền giáo; (4) Phương pháp đọc Lời Chúa…
Chương trình này cũng rất phù hợp với các Kitô hữu đang và sẽ dấn thân vào công việc LBTM trong Giáo phận, và giúp họ hiểu rõ và sâu sắc hơn về công cuộc LBTM của Giáo hội.
2. Nội dung
Chương trình bao gồm các giảng khóa chính sau:
LBTM1 Lịch sử cứu độ
LBTM2 Giới thiệu Thánh Kinh
LBTM3 Tin Mừng Nhất Lãm
LBTm4 Phương pháp đọc Thánh Kinh và cầu nguyện với Lời Chúa
LBTM5 Nền tảng Thánh Kinh cho việc truyền giáo
LBTM6 Phương pháp loan báo Tin Mừng
LBTM7 Hội nhập văn hóa và Đối thoại liên tôn
LBTM8 Lịch sử Giáo hội, Giáo Hội Việt Nam và Bắc ninh.
LBTM9 Tam giáo ở Việt Nam ( Phật giáo, Khổng giáo và Lão giáo)
3. Triển vọng phục vụ
Các học viên tốt nghiệp được khóa này sẽ ý thức hơn về công việc LBTM tại các xứ họ. Đặc biệt, họ sẽ chính thức được gia nhập Nhóm Loan Báo Tin Mừng và trở thành những người Loan Báo Tin Mừng cho những nơi cần đến “ ánh sáng Tin Mừng” trên cánh đồng truyền giáo bao la của Giáo phận.
4. Điều kiện ghi danh và văn bằng tốt nghiệp
Để ghi danh vào chương trình huấn luyện này, học viên phải được sự giới thiệu của cha xứ hay một linh mục khác. Các học viên trở thành những người LBTM phải tham dự đầy đủ các khóa học, và các buổi tĩnh tâm ( mỗi tháng một lần) sẽ được cấp Chứng chỉ tốt nghiệp Khóa Đào Tạo LBTM. Ngoài ra, sau mỗi giảng khóa, học viên đều được cấp Chứng Nhận đã theo học giảng khóa đó.
D.Chương trình đào tạo Mục vụ Giới trẻ
1.Mục đích
Nhằm đào tạo các thừa tác viên về nhân bản, mục vụ, kiến thức và đời sống thiêng liêng, nhờ đó họ có thể tham gia tích cực và phục vụ giới trẻ trong các xứ họ và Giáo phận. Chương trình đào tạo này cũng giúp các học viên có cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về giới trẻ.
2. Nội dung
Chương trình sẽ bao gồm các giảng khóa chính sau:
GT1 Lịch sử cứu độ
GT2 Giới thiệu Thánh Kinh
GT3 Phương pháp đọc Lời Chúa và cầu nguyện với Lời Chúa
GT4 Lịch sử Giáo Hội
GT4 Linh đạo và tông đồ giới trẻ
GT6 Nghệ thuật hướng dẫn và tổ chức sinh hoạt giới trẻ
GT7 Truyền thông trong giáo dục thanh thiếu niên
GT8 Kỹ năng tâm lý ứng dụng trong tình yêu
3. Triển vọng phục vụ
Tốt nghiệp chương trình này, học viên không chỉ hiểu biết sâu sắc và lớn lên trong đời sống đức tin mà còn có khả năng tham gia vào các hoạt động giới trẻ của xứ họ, Giáo phận và trong môi trường làm việc của họ.
4.Điều kiện ghi danh và văn bằng tốt nghiệp
Để ghi danh vào chương trình huấn luyện này, học viên phải được sự giới thiệu của cha xứ hay một linh mục khác. Trung tâm dành đặc biệt ưu tiên cho các bạn trẻ muốn nghiên cứu và tìm hiểu về tâm lý của người khác giới. Cuối mỗi giảng khóa, học viên đều được cấp Chứng nhận đã theo học giảng khóa đó. Ngoài ra, nếu học viên tham gia đầy đủ các giảng khóa sẽ được cấp Chứng chỉ tốt nghiệp Khóa Đào tạo về Mục Vụ Giới Trẻ.
E.Chương trình đào tạo: “Thánh nhạc” (TN)
1. Giới thiệu
Nhằm đáp ứng nhu cầu mục vụ về TN trong giáo xứ và cộng đoàn, chương trình đào tạo một số anh chị em phục vụ trong các cộng đoàn thành những ca trưởng TN để các ca đoàn sử dụng TN đúng với ước muốn của Giáo hội.
2. Nội dung
Chương trình sẽ bao gồm các giảng khóa chính sau:
TN1 Nhạc lý và ký xướng âm.
TN2 Lớp đàn sơ cấp.
TN3 Lớp đàn nâng cao.
TN4 Phụng vụ cơ bản.
TN5 Đánh nhịp cơ bản.
TN6 Đệm đàn trong phụng vụ.
II. Chương trình Đào Tạo Thần Học
1. Giới thiệu
Kể từ khi Giáo phận được thành lập (1883), các vị Mục Tử vẫn luôn ưu tư đến việc đào tạo giáo dân về Thần học. Tuy nhiên, trong quá khứ các lớp thần học về giáo dân chưa thể thực hiện được vì điều kiện khó khăn. Trong thời gian gần đây, Giáo phận cũng đã có một số lớp giáo lý cho giáo lý viên, vài lớp Kinh thánh và Thần học cho một vài giới. Nhưng các lớp này chỉ theo thời kỳ ngắn hạn hay là chắp vá.
Ngày nay hoàn cảnh thuận lợi hơn, Giáo phận bắt đầu chương trình đào tạo thần học cho mọi người tín hữu, đặc biệt là cho những ai sống đời thánh hiến và các dự tu để họ hiểu sâu sắc và lớn lên trong đời sống đức tin.
- 2. Mục đích
Chương trình đào tạo thần học giúp học viên tiếp cận với triết học ( suy tư với triết lý) và thần học ( suy tư với đức tin) để hiểu biết và áp dụng Lời Chúa một cách đúng đắc vào các vấn đề và những đòi hỏi của cuộc sống hiện tại.
3. Nội dung
Chương trình sẽ bao gồm các giảng khóa chính sau:
001A Phương pháp nghiên cứu và biên soạn
001B Triết học tổng quát
001C Luận lý học
110 Thánh Kinh nhập môn
111 Ngũ thư
112 Phúc Âm Nhất lãm
113 Lịch sử Giáo Hội
114 Luân lý Căn bản
115 Phụng vụ căn bản
116 Nhân học Kitô giáo
118 Lịch sử cứu độ
119 Thần học nhập môn
120 Thần học Ba Ngôi
121 Kitô học
122 Linh đạo căn bản
123 Thần học căn bản
4. Triển vọng phục vụ
Tốt nghiệp chương trình thần học, học viên không chỉ lớn lên trong đời sống đức tin mà còn có khả năng giúp những người khác trong gia đình, xứ họ và nơi làm việc. Đặc biệt, những người sống đời thánh hiếnđào sâu hơn kiến thức để vững bước trên đời sống thiêng liêng và trở nên những môn đệ nhiệt thành của Đức Kitô.
5. Chứng chỉ và văn bằng tốt nghiệp
Sau mỗi giảng khóa, học viên đều được chứng nhận đã theo học giảng khóa đó. Nếu học viên đạt yêu cầu đầy đủ của các giảng khóa sẽ được cấp văn bằng tốt nghiệp khóa đào tạo thần học.
III. Các chương trình Mục vụ khác
Ngoài các chương trình mục vụ trên, TTMV còn có một số các chương trình Mục vụ khác như mục vụ Truyền thông xã hội, mục vụ di dân…. Bên cạnh đó, hàng năm TTMV có các buổi hội thảo chuyên đề và tổ chức những chương trình chung khác của Giáo phận.
NHỮNG QUY ĐỊNH DÀNH CHO HỌC VIÊN
1. Ban đại diện Trung Tâm
Mỗi lớp có một lớp trưởng hoặc đại diện lớp để liên lạc với văn phòng khi có việc.
Lớp trưởng của các lớp là thành viên của Ban đại diện Trung tâm.
Trách nhiệm của Ban đại diện học viên là liên lạc và cộng tác với Ban điều hành Trung tâm.
-
- 2. Tham dự lớp học
-
- Mỗi kỳ học, học viên chỉ được chọn tối đa ba khóa học.
- Sau ba buổi học đầu tiên, học viên không được thay đổi khóa học đã chọn.
- Học viên phải tham dự đầy đủ các buổi học; khi vắng phải có phép của giảng viên và báo lại cho lớp trưởng.
- Dù nghỉ học có phép, học viên vắng mặt quá ba buổi của khóa học, nếu nghỉ quá số buổi quy định học viên sẽ không được dự thi khóa học đó.
- Trường hợp không thể tiếp tục khóa học, học viên phải báo cho văn phòng. Nếu không thông báo, học viên sẽ không được ghi danh bất kỳ khóa học nào của Trung tâm.
- 3. Thang điểm xếp hạng
- Các bài thi sẽ được chấm theo thang điểm 10. Bài thi đạt điểm 9 trở lên được đánh gia là xuất sắc; điểm 8 là giỏi; điểm 6-7 là khá; điểm 5 là trung bình; và điểm dưới 5 là không đạt yêu cầu.
- Dưới điểm trung bình khóa học nào, học viên phải thi lại khóa học ấy. Nếu thi lại cũng không đạt, học viên phải học lại khóa học đó.
THƯ VIỆN
- 1. Tài liệu
Thư viện có hơn hai ngàn đầu sách, nguyệt san và tạp chí về các thể loại Kinh Thánh, Thần học, Triết học, Tâm lý, Xã hội, Tôn giáo… bằng tiếng việt hay tiếng nước ngoài.
- 2. Đối tượng độc giả
Thư viện phục vụ cho các giảng viên và học viên của TTMV trong việc nghiên cứu triết học, thần học và mục vụ. Thư viện cũng sẵn sàng đốn tiếp độc giả tha thiết với việc đọc sách, không phân biệt thành phần hay tôn giáo.
- 3. Điều kiện sử dụng
Thư viện hiện nay chỉ có khả năng phục vụ các độc giả có nhu cầu đọc sách tại chỗ, chưa thể mượn sách về nhà. Để sử dụng thư viện, độc giả phải làm thẻ theo sự hướng dẫn của nhân viên thư viện.
Thư viện mở cửa các ngày thứ 4 và 7 trong tuần.
Trung Tâm Mục Vụ Gp. Bắc Ninh
Lễ Thăng Thiên năm 2013
[1] Vaticanô II, Gravissimum Educationis (Tuyên Ngôn về Giáo Dục Kitô Giáo)
[2] Vaticano II, Ad Gentes (Hoạt Động Truyền Giáo Của Giáo Hội, 2 ).