Lược sử Giáo họ Ba Bể

1. Thông tin cơ bản

Địa chỉ: Xóm Phiêng Chì, xã Thượng Giáo, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn.

Năm thành lập: Khoảng năm 1990.

Bổn mạng: Lễ Đức Mẹ La Vang (15/8).

Dòng tu, tu hội, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi.

Giáo dân: Giáo họ Ba Bể hiện có 95 nhân danh (số liệu năm 2023) sinh sống rải rác trong địa bàn huyện Ba Bể. Giáo dân chủ yếu sống bằng nghề nông nghiệp và tiểu thương. Đời sống kinh tế về cơ bản còn gặp nhiều khó khăn.

Nhà thờ: Năm 2018, cha xứ cùng bà con giáo họ đã dựng được ngôi nhà thờ tạm cấp bốn, mái tôn, có chiều dài 12m, rộng 7m, cao 6m và không có tháp chuông. Nhờ đó, mọi người có nơi để sớm tối cùng nhau đến đọc kinh, cầu nguyện.

2. Lịch sử hình thành và phát triển

 Họ Ba Bể cách thị xã Bắc Kạn hơn 60km và cách thủ đô Hà Nội khoảng 230km về phía Bắc. Đi theo quốc lộ 3, qua Phủ Thông, vượt đèo Giàng rẽ vào huyện Ba Bể từ ngã ba Nà Phặc, con đường nhựa uốn lượn chạy qua bạt ngàn rừng xanh dẫn đến thị trấn Chợ Rã, sẽ bắt gặp con đường nhỏ dẫn vào giáo họ.

Theo lời kể của một số giáo dân, vào những năm 70 của thế kỷ XX, một số gia đình miền xuôi như Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình ngược lên vùng sơn cước để làm ăn sinh sống, kết hôn với người dân tộc Tày hoặc Nùng. Khi đó, giáo họ chưa có các vị mục tử, các gia đình thường phải trở về quê hương để chịu các phép đạo. Cuộc sống mưu sinh khó khăn lại xa xôi cách trở khiến nhiều người, nhiều gia đình không còn giữ đạo. Gần như không còn ai nhắc nhớ tới chuyện đọc kinh cầu nguyện nữa. Ngoài ra, còn có một phần nhỏ những bổn đạo mới là người dân tộc thiểu số. Giáo dân chủ yếu sống tập trung tại thị trấn Chợ Rã và một số xã lân cận, đời sống kinh tế về cơ bản còn gặp nhiều vất vả.

Sau này, cũng có một số gia đình trẻ thuộc Giáo phận Bùi Chu đến Ba Bể để làm ăn kinh tế. Mãi tới năm 2009, giáo họ có Thánh lễ đầu tiên tại nhà riêng của ông trùm Tuân. Năm 2011, ngay khi lãnh nhận thiên chức linh mục, cha Giuse Nguyễn Văn Tĩnh thuộc Dòng Chúa Cứu Thế đã được Đức cha Giáo phận bổ nhiệm làm phó xứ Thái Nguyên và mục vụ trên vùng Bắc Kạn. Từ giáo họ 4 chưa (chưa có đất, chưa có nhà thờ, chưa có nhà phòng, chưa có ban hành giáo) và 3 không (không đón rước, không kèn trống, không tổ chức ăn uống) thì trong tình thương của Chúa cùng những nỗ lực không ngừng của dân họ, tới nay Ba Bể đã lớn dậy, trở nên một giáo họ “có da, có thịt” và có đầy đủ các cơ sở vật chất để sinh hoạt và tham dự Thánh lễ. Nhờ vậy, đức tin mới được củng cố và đứng vững cho tới ngày nay.

      Với địa thế là một vùng truyền giáo rộng lớn, có đông đảo người dân tộc thiểu số, trong suốt những năm qua, Giáo phận và quý cha coi sóc Nà Phặc luôn đặc biệt quan tâm đến vấn đề bác ái xã hội. Ngày 19/10/2022, Đức Cha Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh đã chủ sự Thánh lễ làm phép nhà nguyện giáo họ truyền giáo Ba Bể, Bắc Kạn và chúc lành cho các công việc mục vụ truyền giáo tại nơi đây.

3. Đời sống đức tin

Trước đây khi chưa có nhà thờ, bà con giáo dân Ba Bể thường xuyên tập trung tại các gia đình để đọc kinh cầu nguyện. Hiện nay hằng tuần, Ba Bể đều có Thánh lễ ngày Chúa Nhật cũng như ngày thường nên đời sống đức tin được củng cố và phát triển. Trong những năm gần đây, giáo họ Ba Bể được “sinh lại”. Năm 2008, dưới thời cha Giuse Hà Mạnh Hoàn cho đến cha Vicentê Nguyễn Văn Quân, giáo họ Ba Bể đã liên tục có Thánh lễ. Nhưng vì chưa có đất để dựng nhà nguyện cho nên phải dâng lễ nhờ nhà ông Đaminh Nguyễn Văn Tuân.

 Hiện tại, cha Giuse Nguyễn Văn Tĩnh và một số cha Dòng Chúa Cứu Thế đang coi sóc giáo họ, một ngôi nhà thờ vững chắc đã được dựng nên bằng bao công sức của tất cả bà con giáo dân trong họ. Hoàn cảnh khó khăn như thế, nhưng mỗi khi có Thánh lễ, bà con vẫn thu xếp công việc đến tham dự đông đủ. Điều ấy cho thấy sự khát khao gặp gỡ Chúa Giêsu trong bí tích Thánh Thể là nhu cầu thiết yếu của người Kitô hữu, đặc biệt đối với giáo họ vùng sơn cước này.

BTT Giáo Phận