Lược sử Giáo họ Khả Do

1. Thông tin cơ bản

Tên gọi: Giáo họ Khả Do.

Địa chỉ: Thôn Minh Đức, phường Nam Viêm, thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, cách nhà xứ Yên Mỹ khoảng 3km.

Bổn mạng: Thánh Giuse (19/03).

Giáo dân: 313 nhân danh (năm 8/2022). Giáo dân Khả Do chủ yếu làm nông nghiệp. Một số hộ khác làm việc tại các công ty và xí nghiệp trên địa bàn.

Dòng tu, tu hội, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, hội Lòng Chúa thương xót, ca đoàn và Thiếu nhi Thánh Thể.

Nhà thờ: Nhà thờ giáo họ Khả Do được xây dựng năm 1941 và hoàn thành năm 2012. Tổng kích thước của nhà thờ hiện nay: chiều dài 30m, chiều rộng 4,5m, tháp cao 15m treo một quả chuông (nặng 70kg). Diện tích khuôn viên nhà chung khoảng 2243m².

2. Lịch sử hình thành và phát triển

Khoảng giữa thế kỷ XIX, hạt giống đức tin bắt đầu bén rễ nơi vùng đất Khả Do. Theo các cụ cao niên trong làng Khả Do kể lại, các bậc tiền nhân của họ đạo đón nhận đức tin sớm nhất có nguồn gốc ở miền xuôi. Họ làm nghề chài lưới, quanh năm lênh đênh trên sông nước. Thời vua quan cấm cách đạo, họ theo đường sông di tản đến vùng đất Khả Do sinh sống. Thuở sơ khai, chỉ có 5 gia đình Công Giáo ở Khả Do. Giữa thời đoạn cuộc sống nhiều khó khăn, đời sống đức tin của các giáo hữu chưa được chú trọng, các giáo hữu cùng chưa có nơi nào để thờ phượng. Để giữ vững đức tin, các giáo hữu bấy giờ đã động viên nhau sớm tối đọc kinh tại tư gia.

Năm 1937, nhờ sự quan tâm và trợ giúp từ cha xứ Yên Mỹ, cộng đoàn Khả Do cùng nhau đóng góp để xây dựng ngôi nhà thờ tiên khởi. Nhà thờ này gồm 5 gian với chiều dài 12m và chiều rộng 6m. Bấy giờ, họ đạo Khả Do hình thành với khoảng 50 nhân danh. Theo thời gian, đời sống đức tin và đời sống kinh tế của các giáo hữu Khả Do dần phát triển.

Từ nghề nghề đánh bắt thủy sản, các giáo hữu dần chuyển đổi sang loại hình canh tác nông nghiệp. Trong giai đoạn này, dân họ cùng quy tụ và đọc kinh cầu nguyện hằng ngày trong ngôi nhà thờ đơn sơ. Hằng tháng, Khả Do có cha xứ Yên Mỹ về dâng lễ.

Những năm 60 của thế kỷ XX, giáo dân Khả Do tham gia vào chính sách hợp tác xã nông nghiệp của nhà nước. Thời gian này, giáo dân tham gia các hoạt động sản xuất chung với những người thuộc tôn giáo bạn. Đây là thuận lợi giúp những người cả lương lẫn Công Giáo hiểu nhau hơn và bớt đi ác cảm sau cuộc di cư của phần đông người Công Giáo (năm 1954 ở Yên Mỹ). Thời kỳ này cũng là giai đoạn thử thách đức tin của họ đạo Khả Do. Trước sức ép của xã hội, một vài hộ gia đình trong họ đạo đã công khai bỏ đạo. Về phía Giáo Hội, thời kỳ này giáo phận Bắc Ninh lâm cảnh thiếu vắng linh mục trầm trọng. Từ khi cha Giuse Nguyễn Hữu Tất qua đời năm 1971, giáo họ không có Thánh lễ nữa. Giữa tình cảnh đó, cộng đoàn Khả Do vẫn thường xuyên quy tụ nhau đọc kinh cầu nguyện sớm tối, một lòng trông cậy vào sự quan phòng của tình yêu Thiên Chúa.

Năm 1984, do chịu tác động của bão lũ và mối mọt, ngôi nhà thờ của giáo họ Khả Do xây dựng năm 1938 đã sụp đổ. Trong thời gian này, dân họ chỉ có khoảng 87 nhân danh. Trước tình cảnh đó, cha quản hạt Giuse Nguyễn Quang Tuyến (Đức cha cố Giuse Maria) cử ông Giuse Thục đến các giáo xứ vận động ủng họ dân họ Khả Do. Tháng 8 năm 1984, hạng mục trùng tu ngôi nhà thờ diễn ra và hoàn thành một thời gian ngắn sau đó.

Khoảng 20 năm sau (2003), ngôi nhà thờ một lần nữa bị sập đổ. Để có nơi sinh hoạt đức tin trở lại, các giáo hữu Khả Do cùng nhau họp bàn và đóng góp để tái xây dựng nhà thờ. Thời gian này, giáo họ nhận nhiều sự giúp đỡ của quý ân nhân. Năm 2012, sau bao hy sinh vất vả, ngôi nhà thờ được hoàn thành và làm phép trong niềm hân hoan của dân họ Khả Do.

3. Đời sống đức tin.

Ngoài những nỗ lực trong việc xây dựng cơ sở vật chất, đời sống đức tin của giáo họ Khả Do cũng ngày một thăng tiến. Kể từ khi cha Giuse Bùi Xuân Bính về coi sóc giáo xứ Yên Mỹ năm 1999, giáo họ Khả Do có Thánh lễ thường xuyên hơn.

Hiện nay, ở giáo họ Khả Do có hai Thánh lễ vào thứ Ba và thứ Bảy hằng tuần. Giáo họ Khả Do gắn liền với dòng sông Cà Lồ. Nhờ dòng sông này, hạt giống đức tin được gieo trồng và triển nở trên mảnh đất Khả Do. Chính dòng sông này đã nuôi sống các bậc tiền nhân giáo họ. Ước mong hương thơm đức tin ở Khả Do sẽ tỏa lan đến những người chưa nhận biết Chúa.

BTT Giáo Phận