Lược sử Giáo họ La Đao

1. Thông tin cơ bản

Địa chỉ: Xóm La Đao, xã Tân Kim, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

Năm thành lập: Khoảng năm 1920.

Bổn mạng: Các Thánh Tử Đạo Việt Nam (24/11).

Dòng tu, tu hội, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Ban hành giáo, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, ca đoàn, phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, hội Lòng Chúa thương xót, huynh đoàn giáo dân Đaminh.

Giáo dân: Số giáo dân hiện tại của La Đao khoảng 713 nhân danh (số liệu năm 2023), chiếm phần lớn số dân cư trong vùng, bà con sinh sống tập trung quanh xóm và gần nhà thờ giáo họ. Xóm La Đao thuộc diện kinh tế 135 – Chính phủ hỗ trợ xoá đói giảm nghèo. Địa hình khó khăn, nguồn thu nhập chính của người dân trong vùng phụ thuộc vào cây lúa, trè, lạc, ngô, khoai nên cuộc sống còn rất bấp bênh.

Nhà thờ: Nhà thờ hiện tại của giáo họ La Đao thuộc khuôn viên 3708m². Ngôi thánh đường 9 gian có chiều dài 38m, rộng 12m, cao 13m với ngọn tháp ở độ cao 35m so với cốt nền. Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh đã chủ tế Thánh lễ khánh thành nhà thờ giáo họ vào ngày 13/11/2018.

2. Lịch sử hình thành và phát triển

Giáo họ La Đao thuộc xứ La Tú, nằm trên địa bàn hành chính xóm La Đao, xã Tân Kim, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, cách nhà xứ La Tú chừng 1km về phía Tây, phía Bắc giáp với huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, và cách thành phố Thái Nguyên khoảng 26km theo quốc lộ 37 về phía Nam.

Những năm 1920 – 1925, vùng đất La Đao vẫn còn là cánh rừng núi cây cối rậm rạp, hoang sơ. Lịch sử họ đạo bắt đầu kể từ biến cố một số người Công Giáo từ miền xuôi thuộc Nam Định, Hà Nam lên đây khai hóa và lập nghiệp. Sau đó, một số người ở xứ Nhã Lộng cũng lấy vợ gả chồng lên ở vùng đất này.

Khoảng năm 1930, vùng đất này mới chỉ có vài gia đình Công Giáo như là gia đình cụ Giuse Dụng, cụ Đaminh Tri, cụ Đaminh Mộc, cụ trùm Gioan Nguyễn, …Khi nào có giỗ chạp, an táng hay hiếu hỷ mới đến với nhau đọc kinh cầu nguyện. Trong thời gian này, các cha ở nhà xứ Nhà Lộng cũng thường xuyên lên đây dâng Thánh lễ và ban các bí tích, trong đó có cha Giuse Phạm Ngọc Đốc và cha Đaminh Hoàng Nghĩa Châu là cha phó lúc bấy giờ. Năm 1943, cha Châu chuyển về Thượng Giã coi xứ mới, cha Đốc làm chính xứ Nhã Lộng. Hàng năm, cha Đốc vẫn về đây làm công tác mục vụ cho giáo dân vùng này. Năm 1954, sau khi cha Đốc bị bắt đi tù, cha Nguyễn Duy Lộc (Gp Lạng Sơn) quản cả hạt Bắc Thái cũng nhiều lần về thăm và ban bí tích cho giáo dân ở đây.

Trong suốt những thập niên 1960 – 1980, tình hình chính trị xã hội hết sức khó khăn, sinh hoạt tôn giáo tập trung không được thi hành vì bị chính quyền cấm đoán nên các gia đình chỉ có thể đọc kinh cầu nguyện tại nhà. Việc lĩnh thụ các nhiệm tích, các gia đình phải tự đưa nhau đến gặp cha Chiêu dòng Đaminh ở xứ Tân Cương hoặc về Tòa Giám mục Bắc Ninh để các cha hướng dẫn.

Những năm 1981, được sự khuyến khích của Đức cha Giáo phận, giáo họ La Đao đã họp và bầu ra một số người làm ban hành giáo. Tuy nhiên, vì hoàn cảnh xã hội còn nhiều khó khăn, các vị ban hành giáo chỉ có thể làm việc cách âm thầm, đôi khi chỉ vì vận động khuyên bảo bà con đi lễ hoặc đến nhà nhau đọc kinh vào buổi tối, các vị cũng bị gọi đi tra xét. Cũng thời gian này, hợp tác xã bắt đầu giải tán, tài sản tập thể được chia cho dân, sân kho hợp tác xã không còn dùng tới nữa, ban hành giáo đã thay mặt giáo dân trong họ làm đơn mượn sân và kho làm nhà nguyện. Vì nhà kho lúc này đã bị xuống cấp hư hỏng nặng nên giáo dân vẫn phải đến các gia đình luân phiên đọc kinh.

Năm 1986, được sự đồng ý của Đức cha Giáo phận, lần đầu tiên toàn thể giáo dân La Đao họp lại, trước sự chứng kiến của các cấp chính quyền, bỏ phiếu bầu ra ban hành giáo. Đây là Ban hành giáo đầu tiên được chính quyền công nhận và được làm việc đúng chức năng của mình cách công khai. Mỗi thành viên ban hành giáo mới đã tích cực hoạt động, khuyến khích động viên giáo dân đọc kinh cầu nguyện chung và đóng góp sửa chữa nhà kho thêm sạch sẽ chắc chắn để lấy nơi đọc kinh hàng ngày.

Đến năm 2010, có bảy gia đình công đức thêm mảnh đất đối diện lại nằm trên đỉnh đồi trung tâm để dân họ xây dựng nhà thờ mới. Tháng 8 năm 2011, Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt cùng với cha xứ mới về Vinhsơn Mai Văn Mạnh và bà con giáo dân hân hoan dâng Thánh lễ khởi công, đặt viên đá đầu tiên xây ngôi thánh đường ghi dấu đức tin của dân họ. Cũng từ đây, các sinh hoạt đức tin của dân họ dần được sốt sắng hơn.

3. Đời sống đức tin

           Hiện tại, cha xứ thường xuyên dâng Thánh lễ ngày Chúa Nhật cho bà con giáo hữu nơi đây. Nếu so với trước kia mỗi tháng một Thánh lễ, thậm chí cả năm mới có Thánh lễ bổn mạng, thì đây quả là một hồng ân lớn lao và là một niềm khích lệ cho dân họ sống đức tin mạnh mẽ hơn. Các hội đoàn như: huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Mân Côi, hội Trưởng gia đình, ca đoàn, … được củng cố, thiết lập và thăng tiến không ngừng. Sức sống mới đang hình thành trên bà con giáo dân họ La Đao. Hy vọng mọi người luôn sống đoàn kết, yêu thương để tạo sức mạnh cho đức tin nơi đây ngày càng trổ sinh hoa trái.

BTT Giáo Phận