Lược sử Giáo họ Sàn

1. Thông tin cơ bản

Địa chỉ: Thôn Sàn, xã Mỹ Hà, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang.

Bổn mạng: Thánh Phanxicô Xaviê (03/12).

Dòng tu, tu hội, hội đoàn đang hiện diện và hoạt động: Huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, ca đoàn, phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, hội Khôi Bình, đoàn kim nhạc, đoàn trống trắc.

Giáo dân: Giáo họ Sàn có 390 nhân danh (năm 2021). Giáo dân đa phần làm nông nghiệp, công nhân. Đời sống kinh tế của giáo dân tương đối ổn định.

Nhà thờ: Nhà thờ của giáo họ được khánh thành năm 1931. Nhà thờ có chiều dài 25m, rộng 12m, tháp cao 31m. Giáo họ có một quả chuông nặng 130kg. Tổng diện tích khuôn viên giáo họ khoảng 5298m².

2. Lịch sử hình thành và phát triển

Giáo họ Sàn nằm trên địa bàn thôn Sàn, xã Mỹ Hà, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang. Giáo họ cách họ nhà xứ Mỹ Lộc khoảng 1km và cách Tòa Giám mục Bắc Ninh khoảng 34km về phía Nam.

Không ai biết Tin Mừng được gieo vào mảnh đất mầu mỡ này từ bao giờ. Tuy nhiên, theo các cụ kể lại, cùng với họ nhà xứ Mỹ Lộc và giáo họ Tiên Lục, giáo họ Sàn có thể đón nhận Tin Mừng vào những năm đầu thế kỷ thứ XIX. Năm 1862, giáo họ có vị đầu mục Giuse Mật tử đạo tại cổng tả thành Bắc Ninh. Có tương truyền, giáo họ đón nhận Tin Mừng thời các vị thừa sai Dòng Tên truyền giáo ở Việt Nam (1615 – 1773). Vì thế, các bậc tiền nhân đã nhận hai vị thánh Phanxicô Xaviê và thánh Inhaxiô (hai thánh nổi tiếng của Dòng Tên) làm bổn mạng cho giáo họ Sàn và họ nhà xứ Mỹ Lộc. 

Nhà thờ của giáo họ được xây dựng vào những năm đầu thế kỷ 20. Sau này, cha Thuần xây tháp chuông. Năm 1931, giáo họ xây xong và khánh thành nhà thờ. Nhà thờ được làm bằng gỗ, lợp ngói ta. Nhà thờ có chiều dài 25m, rộng 12m, tháp cao 31m. Giáo họ có một quả chuông nặng 130kg. Nhà thờ trở thành niềm tự hào của bao người. Cung thánh nhà thờ có bàn thờ mạ vàng. Đi từ xa, người trong vùng thấy rõ ngôi nhà thờ của giáo họ. Nhà thờ trở thành biểu tượng của đức tin của bao đời giáo dân giáo họ Sàn.

Biến cố năm 1954, giáo họ có khoảng hơn 1/3 giáo dân di cư vào miền Nam. Sau biến cố năm 1954, tình hình chính trị trong nước hết sức khắt khe. Đời sống giáo dân gặp rất nhiều khó khăn. Vượt qua bao sóng gió của thời cuộc, giáo họ Sàn mãi vươn mình đứng vững. Đức tin đã được tinh luyện như vàng thử lửa. Nhờ đó, đức tin nơi đây không ngừng trổ sinh hoa trái. Giáo họ hiện nay đã có ba cha: cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Huân, cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thắng đang phục vụ tại Giáo phận và cha Giuse Lương Văn Long (†) Dòng Chúa Cứu Thế, thầy Inhaxiô Nguyễn Văn Cường đang học năm thứ 5 Đại Chủng Viện Thánh Giuse Hà Nội, cùng một số dì đang phục vụ trong và ngoài Giáo phận.

3. Đời sống đức tin

Hiện nay, giáo họ Sàn có Thánh lễ vào tối thứ Ba, thứ Năm và Chúa Nhật. Kể từ khi có cha xứ, đời sống của dân họ ngày càng phát triển cả về đạo và đời. Hằng ngày, bà con giáo dân đến nhà thờ ba buổi sáng, trưa và tối để đọc kinh cầu nguyện. Giáo họ đã thánh lập các hội đoàn: Huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Trưởng gia đình, hội Mân Côi, ca đoàn, phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, hội Khôi Bình, đoàn kim nhạc, đoàn trống trắc. Các hội đoàn sinh hoạt rất sống động và trưởng thành. Thiếu nhi được học hỏi giáo lý tại họ nhà xứ Mỹ Lộc. Hy vọng hạt giống Tin Mừng nơi giáo họ Sàn sẽ ngày càng phát triển và sinh hoa kết trái.

BTT Giáo Phận