Đôi nét về giáo xứ Yên Thủy
Yên Thủy là một Giáo xứ truyền giáo thuộc Giáo hạt Thái Nguyên, Giáo phận Bắc Ninh. Trải dài trên hai huyện Phú Lương và Định Hóa, tỉ lệ số tín hữu Công Giáo trên dân số vùng là 0,0055%. Hạt giống Tin Mừng đã được gieo xuống vùng đất này đã được 40 năm với 1146 giáo hữu.
Năm đón nhận Tin Mừng: 1975
Năm thành lập Giáo họ: 1989
Năm thành lập Giáo xứ: 12.2008
Bổn mạng: Thánh Giuse thợ (01.5)
Địa chỉ: Xóm 4, Yên Thủy, Yên Lạc, Phú Lương, Thái Nguyên
Từ thành phố Thái Nguyên chạy dài tới Bắc Kạn, với 90 km đường trường, nơi đây bạt ngàn đồi chè xanh mơn mởn đang vươn lên giữa trời, tạo vị cho đời. Những đồi chè trùng trùng điệp điệp mọc lên. Những bậc thang xanh mướt được bao phủ bằng đặc sản chè đất Thái. Tạo nên khung trời cảnh đẹp cho bao người chiêm ngắm.
Qua làng nghề Bánh Chưng Bờ Đậu nổi tiếng không chỉ trong tỉnh Thái Nguyên mà còn được nhiều nơi khác biết đến, cách riêng là mỗi dịp tết đến xuân về. Không dừng lại trong nước, bánh chưng Bờ Đậu còn vượt ra ngoài lãnh thổ Việt Nam. Bánh chưng Bờ Đậu được làm từ gạo nếp thuần chủng và lá dong nếp lấy từ trên rừng huyện Định Hóa, nước để làm bánh là nguồn tự nhiên ở địa phương được lấy từ những giếng khơi trên núi. Tạo nên chiếc Bánh Chưng đậm đà bản sắc dân tộc Việt, với hương sắc của núi rừng Phú Lương, hương vị cuốn hút lòng mỗi người.
Ngoài vô số đồi chè, làng bánh chưng Bờ Đậu, khu vực này có có lễ hội Đền Đuổm. Lễ hội dâng hương tưởng nhớ người anh hùng dân tộc, Dương Tự Minh. Ông được triều đình giao cho cai quản phủ Phú Lương, dưới thời các vua Nhân Tông, Thần Tông và Anh Tông. Ông đã làm việc tích cực, góp phần làm cho địa phương phát triển mạnh mẽvà giữ gìn an ninh vùng rừng núi phía Bắc.
Cứ ngỡ, chạy đường trường 90km, mỏi chân, chẳng có điểm dừng. Thế nhưng, giữa đồi chè thăm thẳm, Tin Mừng đã đặt chân đến đây được 40 năm. 40 năm hồng ân. 40 năm chúc tụng Thiên Chúa giữa núi đồi Tây Bắc.
Hạt giống Tin Mừng
Tháng 3.1975, theo tiếng gọi nhà nước, một số thanh niên người thuộc làng Hoàng Nguyên, Tri Thủy, Phú Xuyên, Hà Đông (cũ) đã lên đất Yên Lạc, Phú Lương, Thái Nguyên để khai phá, ngõ hầu xây dựng quê hương mới, xây dựng kinh tế miền núi.
Sau đó ít lâu, có 5 gia đình Công Giáo đầu tiên đã lên tới đất đồi chè truyền thống Khe Cốc. Đó là cụ Ambôsiô Nguyễn Văn Hoàn, cụ Phụ, cụ An, cụ Ngọc, cụ Đốc.
Mục nát và nảy mầm
Tuy có chút nỗi niềm thương nhớ quê hương cũ, tuy đi xa nhà vì chút Đạo, nhưng đó cũng là một cách Chúa đã thực hiện cho con người thấy rõ chương trình tình yêu của Ngài. Đó là nhà nước lo xe đưa đón, ôtô chở người, xe tải chở đồ từ quê lên miền sơn cước. Nợ nần từ nay chẳng còn, chăn màn, đồ đạc cơ bản được cung cấp miễn phí, lương thực được trợ cấp, giống cây trồng được đưa đến với dân. Quan trọng hơn nữa, qua điều không mấy rõ ràng này, Thiên Chúa đã dùng nó để trao ban niềm vui Tin Mừng đến với con người và vùng đất nơi đây.
Mặc cho nỗi lo cây chè chưa thu hoạch được, lương thực đã hết, nhưng sau ít tháng ổn định cuộc sống, các giáo dân quanh nhà cụ Ambôsiô Hoàn đã đọc kinh liên gia. Trong những dịp trọng đại, một số người về quê để lãnh nhận Mình Thánh Chúa và các phép. Giữa những lần đi lại, cụ Ambôsiô Hoàn, được phép của Cha Chỉnh, chánh xứ Hoàng Nguyên lúc đó, đã dội nước cho trẻ sơ sinh tại vùng mới đến định cư. Đổ nước xong, ít lâu sau, cụ cùng gia đình lại lo đưa trẻ nhỏ về Hoàng Nguyên để cha làm phép bù, chịu rước lễ lần đầu và các bí tích khác. Khi đó, cụ được Cha củng cố tinh thần sống đạo và giữ đạo tại vùng trắng Công Giáo Phú Lương.
Được cuốn hút bởi Tin Mừng, cụ Ambôsiô Hoàn luôn thao thức cho họ đạo, cho đức tin. Mỗi tối, đọc kinh xong tại nhà cụ, mọi người còn tập hát, dạy kinh bổn (Hà Nội) cho nhau. Chẳng khác chi các tín hữu tiên khởi, họ sống với nhau bằng tấm lòng đơn sơ, phó thác nơi Thiên Chúa Ba Ngôi.
Sống giữa rừng rậm rạp, cỏ cây um tùm nên ai đi đâu cũng giắt một con dao ở ngang lưng. Dao để chặt, phát cây lau, cây sậy che đường đi. Mở một lối mòn. Giống như đời sống thiêng liêng của mỗi cá nhân đều cần một con dao. Không để chặt, phát cây lau, cây sậy nơi núi rừng, nhưng con dao ý chí này nhằm phát đi những gì cản trở con người đến với Đấng Tạo Hóa đất trời.
Ý thức giữ đạo, cụ Ambôsiô Hoàn và cụ Phụ đã dựng giáo (mời gọi mọi người đến nhà cụ Ambôsiô Hoàn để cùng nhau xưng tụng Thiên Chúa). Hơn trước rất nhiều, các gia đình quy tụ đông hơn và quy củ hơn. Ban Hành Giáo được cắt cử: cụ Hoàn là tư tế, cụ Giuse Phụ làm tư liệu, cụ Giuse Ngọc và cụ Giacôbê An làm tư lý và tư mệnh. Tại đây, trước kia chưa gọi là ông trùm, ông quản, thế nhưng, công việc của quý chức thì khá vất vả. Tư tế chuyên lo xướng kinh và các phép trong Đạo. Tư liệu lo hôn nhân, giáo lý, bí tích. Tư ký, sắp xếp, bảo quản sổ sách trong họ đạo. Tư mệnh lo lắng chuyện sau hết cho giáo hữu. Hai ông tư ký và tư mệnh thường xuyên dạy kinh bổn Hà Nội cho các em trẻ và đưa về quê Hoàng Nguyên để rước lễ lần đâu.
Khoảng năm 1988, nhờ sự quang phòng của Thiên Chúa, sự chăm sóc của quý đấng bậc, tín hữu nơi đây được giới thiệu về Tòa Giám Mục Bắc Ninh. Để từ đây, con cái của Chúa nơi đất Phú Lương có một điểm hẹn mới, địa phận Bắc Ninh. Điểm hẹn được bắt đầu từ Giêsu, nơi quy tụ muôn con tim cùng hướng về. Mỗi dịp được về Bắc Ninh, địa phận như ngôi nhà thân thương có một vị Chủ chăn luôn gìn giữ đoàn con, nơi Trái tim nhân lành.
Đến đây, lãnh nhận các phép bí tích, mọi người đều bắt xe đò về Bắc Ninh theo dòng người trong các xứ anh chị em bên cạnh.
Dần dà, năm 1989, họ đạo Kim Lan được chính thức thành lập, thuộc về xứ Thái Nguyên (sau này đổi tên gọi là Yên Thủy). Ngay từ buổi đầu, mọi người đã cùng nhau cầu nguyện, đọc kinh. Lúc này đã có ban ca quy tụ một số thanh thiếu niên do ông Mátthia Chi phụ trách.
Nhờ lòng mến Chúa và yêu việc cầu nguyện, một số gia đình đã hiến đất cho Giáo họ để làm ngôi nhà dâng kính Chúa. Năm 1990, có đất làm nhà thờ, Giáo họ vui mừng khôn xiết. Mọi người, người góp cây tre, cây gỗ, người góp lá, nứa để làm nhà bốn gian, nơi cử hành đức tin. Cùng nhau buộc nhừng những, nhào rơm với bùn để chát vào tạo thành những bức vách tường ngăn bên ngoài. Sau vài tháng, Giáo họ đã có nhà thờ nhỏ có cột tre, mái gối (cọ), vách, trải 2 tấm bạt nhỏ để ngồi bên trong (nhà thờ này ở bên trái sân nhà thờ hiện tại). Từ lúc này, đời sống đức tin trong Giáo họ bắt đầu thăng tiến. Ngày ba buổi, mọi người cùng tôn vinh Thiên Chúa giữa núi rừng.
Niềm vui tiếp nối, Giáo họ được đón cô Trí, cô Sính đến truyền giáo cho vùng Phú Lương thân thương này. Cũng từ đó đến nay, các cô tận hiến (tu hội Đức Mẹ hiệp nhất) luôn hiện diện trong Giáo họ, góp lửa cùng con người nơi đây.
Một thời kỳ mới
Đến năm 1994, họ đạo đã phát triển mạnh mẽ về mọi mặt. Số tín hữu lên tới 474 do cha Đaminh Kinh chăm sóc. Mỗi dịp mùa Chay, ngài đều đến với Giáo họ để mọi người cùng nhau trở về với Chúa và lãnh nhận muôn ơn lành.
Năm 1999, sau cha Đaminh Kinh, cha quản hạt tiếp theo là cha Giuse Khiêmkế nhiệm. Đón nhận Giáo xứ Thái Nguyên, ngài cũng đón nhận “nhà thờ ngàn sao” nổi tiếng của Giáo họ. Ngôi nhà thờ đến nay đã xuống cấp nặng nề. Mái lá rách nát. Ngồi trong nhà thờ như thể giữa bầu trời ngàn ánh tinh tú. Luôn ưu tư cho ngôi nhà Chúa của Giáo họ, cha đã cùng cộng đoàn dân Chúa góp công, góp sức để cố gắng xây dựng ngôi đền thờ khang trang hơn. Hơn nữa là ngôi đền thờ thiêng liêng trong mỗi tâm hồn qua các bí tích và Thánh lễ.
Ngày 27.12.2005, lễ khởi công xây dựng nhà thờ. Nhà thờ bốn gian được cuốn vào và chuyển ra ngoài để xây dựng nhà thờ mới. Thế nhưng, khi làm, ngôi nhà thờ đã bị sập. Thế nên, cha Giuse Khiêm đã cho Giáo họ 6 cột điện dùng để làm ngôi nhà thờ tạm để cầu nguyện trong khi xây dựng nhà thờ mới (nhà thờ tạm này hiện nay được chuyển ra sau nhà thờ, phía phòng thánh được sử dụng làm nơi dạy giáo lý cho trẻ nhỏ).
Trên diện tích khuôn viên nhà chung 2500m2, ngôi nhà thờ mới xây dựng, dài 32m, rộng 9m, cao 9m đến nay đã được đưa vào sử dụng.
Sau cha Giuse Khiêm, năm 2007, cha Phanxicô Nguyễn Đức Đại tiếp nhận nhiệm vụ coi sóc xứ Thái Nguyên. Tháng 3.2008, Giáo họ Yên Thủy được nâng lên Giáo xứ thuộc hạt Thái Nguyên với ba họ trực thuộc: Tân Bình I, Tân Bình II và Khe Cốc.
Ngày 11.12.2009, Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, giám mục giáo phận đã cử cha Gioan Baotixita Nguyễn Như Định làm cha xứ tiên khởi. Từ đây, Giáo xứ có một bước chuyển mình quan trọng để sánh vai với các xứ đạo bên cạnh.
Hiện nay, họ Nhà xứ có các hội đoàn như sau: Huynh đoàn dòng ba Đaminh gồm 50 thành viên, thành lập năm 2010 với lòng đạo đức trong kinh chiều, chầu Thánh Thể thứ 3 hàng tuần, dâng hoa tháng hoa kính Đức Mẹ; ca đoàn 30 thành viên; hội Kèn 20 thành viên; đoàn Thiếu nhi Thánh Thể có 70 em được điều hành bởi 8 anh chị huynh trưởng.
Với diện tích 890km2, trải dài toàn bộ hai huyện Phú Lương và Định Hóa, Giáo xứ Yên Thủy là một Giáo xứ truyền giáo. Vâng lệnh Chúa Giêsu Phục Sinh, các giáo hữu lên đường rao truyền chân lý phục sinh.
Nhà giáo lý
Cha xứ Gioan Baotixita Nguyễn Như Định
Ch
Giáo dân Yên Thủy về tòa giám mục Bắc Ninh dự lễ thời kỳ chưa có cha xứ
Miên Văn