Tài liệu phụng vụ: Cung hiến nhà thờ

Tài liệu được trích trong Caeremoniale Episcoporum 1984 (Lễ Nghi Giám Mục 1984), số 864-953

Phần 1: CUNG HIẾN NHÀ THỜ

Phần 2: CUNG HIẾN NHÀ THỜ ĐÃ QUEN DÙNG ĐỂ CỬ HÀNH CÁC MẦU NHIỆM THÁNH

 

Những điều cần biết trước

864. Từ thuở xa xưa, người ta đã quen dùng danh từ “nhà thờ” để gọi nơi cộng đoàn kitô-hữu tập họp, để nghe Lời Chúa, cùng nhau cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích và cử hành Thánh Thể.

Vì được xây dựng làm nhà để mãi mãi chỉ dùng vào việc tập họp dân Chúa và cử hành các mầu nhiệm thánh, nên nhà thờ trở thành nhà của Thiên Chúa ; và do đó, theo truyền thống cổ kính của Hội Thánh, cần phải cung hiến nhà thờ cho Thiên Chúa theo nghi lễ long trọng. Nhưng nếu không cung hiến được, thì ít nhất phải làm phép nhà thờ theo nghi lễ diễn tả trong các số 954 – 971 dưới đây.

Khi nhà thờ được cung hiến, thì tất cả những gì có trong nhà thờ, như : Giếng Rửa Tội, Thánh Giá, ảnh tượng, đàn, chuông, Đàng Thánh Giá, đều được kể là đã làm phép và thiết lập do chính nghi thức cung hiến, nên không cần phải làm phép lại hay thiết lập lại nữa.

865. Để được cung hiến, mọi nhà thờ phải có một Tước Hiệu, hoặc là Chúa Ba Ngôi, hoặc là Đức Giêsu-Kitô Chúa chúng ta, theo danh cầu một mầu nhiệm trong cuộc đời của Người hay theo một danh xưng đã được đưa vào phụng vụ, hoặc là Chúa Thánh Thần ; hoặc là Đức Trinh Nữ Maria theo một danh xưng nào đã được nhận vào trong phụng vụ thánh ; hoặc là các Thánh Thiên Thần, hoặc sau cùng là một vị Thánh đã được chính thức ghi trong sách Tử Đạo Rôma hay trong phần phụ lục của sách ấy, nhưng không được là một vị Chân Phước, mà không có phép chuẩn của Tòa Thánh.

Chỉ được phép có một Tước Hiệu nhà thờ mà thôi, trừ khi là những thánh cùng được ghi chung trong lịch.

866. Nên duy trì truyền thống của phụng vụ Rôma quen đặt hài cốt các Tử Đạo và các Thánh dưới bàn thờ. Nhưng phải chú ý những điều sau đây :

a) Hài cốt muốn đặt phải to đủ để có thể hiểu được đó là những phần của thân thể con người. Do đó phải tránh đặt những hài cốt nhỏ quá của một hay nhiều vị thánh.

b) Phải rất cẩn thận xét xem hài cốt đó có chân thực không. Thà rằng cung hiến một bàn thờ không có hài cốt, còn hơn đặt dưới bàn thờ những hài cốt không đáng tin.

c) Không được đặt hộp đựng hài cốt trên bàn thờ hay trong mặt bàn thờ, nhưng tùy theo kiểu bàn thờ, hãy đặt nó ở dưới mặt bàn thờ.

867. Cung hiến những nhà thờ mới xây trong giáo phận là việc của Giám mục coi sóc Hội Thánh địa phương.

Nhưng nếu chính Ngài không thể chủ sự nghi lễ được, thì ngài trao nhiệm vụ ấy cho một Giám mục khác, nhất là cho Giám mục phó hay Giám mục phụ tá là vị vẫn cộng tác giúp đỡ ngài săn sóc mục vụ cho các tín hữu được hưởng nhà thờ mới ; trong trường hợp rất đặc biệt, ngài mới ủy quyền đặc cách cho một linh mục làm.

868. Để cung hiến nhà thờ mới, nên chọn ngày mà đông đảo tín hữu có thể đến được, nhất là ngày Chúa Nhật. Và bởi vì trong nghi lễ cung hiến, ý nghĩa cung hiến xâm nhập tất cả, nên không được cử hành việc cung hiến nhà thờ mới vào những ngày phải tưởng niệm một mầu nhiệm mà không được bỏ, tức là : Tam Nhật Vượt Qua, lễ Chúa Giáng Sinh, lễ Hiển Linh, lễ Thăng Thiên, lễ Hiện Xuống, thứ tư Lễ Tro, các ngày trong Tuần Thánh, và lễ các Linh Hồn.

869. Việc cử hành Thánh Lễ mật thiết gắn liền với nghi lễ cung hiến nhà thờ, nên khi cung hiến nhà thờ, thì bỏ những bản văn phụng vụ của ngày hôm đó ; và trong phần phụng vụ Lời Chúa cũng như trong phần phụng vụ Thánh Thể, phải dùng những bản văn riêng.

Giám mục nên đồng tế Thánh Lễ với các linh mục giúp ngài làm nghi lễ xức dầu, và với các linh mục có trách nhiệm coi sóc giáo xứ hay cộng đoàn được hưởng nhà thờ mới.

870. Phải cử hành Giờ Kinh Phụng Vụ về cung hiến nhà thờ, bắt đầu từ Kinh Chiều I. Nơi nào có nghi thức đặt hài cốt các thánh, thì rất nên canh thức tại nơi có hài cốt vị Tử Đạo hay vị Thánh mà hài cốt sẽ được đặt ở dưới bàn thờ : tốt hơn cả, nên cử hành Giờ Kinh Sách lấy ở phần chung hay phần riêng thích hợp. Và để khuyến khích giáo dân tham dự, có thể tùy nghi thích ứng buổi canh thức, miễn là giữ được những quy định ghi trong QCTQ/CGKPV.

871. Để tín hữu có thể tham dự nghi thức cung hiến một cách có hiệu quả, vị coi sóc nhà thờ sẽ được cung hiến và những vị chuyên môn về mục vụ phải dạy cho họ hiểu ý nghĩa và hiệu lực của việc cung hiến về mặt thiêng liêng, Hội Thánh và truyền giáo.

872. Giám mục và những người phụ trách nghi lễ, phải quan tâm :

a) Ấn định cách thức đi vào nhà thờ (x. các số 879 – 891) ;

b) Xác định cách thức trao nhà thờ mới cho Giám mục (x. các số 883, 888 và 891) ;

c) Xem xét có nên đặt hài cốt các Thánh không. Trong vấn đề này, phải để ý trên hết đến lợi ích thiêng liêng của tín hữu và phải giữ những điều đã nói ở số 866.

Còn vị coi sóc nhà thờ phải cùng với các cộng-sự-viên trong việc mục vụ : ấn định và chuẩn bị mọi sự có hệ đến các bài đọc, bài hát và những phương tiện mục vụ, vừa để giúp dân chúng tham dự có hiệu quả, vừa để làm cho cử hành được trang trọng.

873. Để cử hành nghi thức cung hiến nhà thờ, phải dọn sẵn :

a) tại nơi tập họp :

– Sách Nghi lễ Giám mục (Pontificale Romanum)

– Thánh Giá để đi kiệu

-Những điều nói ở số 876, nếu có kiệu hài cốt các Thánh ;

b) tại phòng áo hay cung thánh hay lòng nhà thờ sẽ cung hiến, theo như đòi hỏi của từng việc :

– Sách Lễ Rôma, Sách Bài Đọc

– Bình nước thánh để làm phép và que rảy

– Bình dầu thánh Chrisma

– nếu cần, thì cả khăn vải hồ cứng hay khăn vải không thấm nước, đúng khổ bàn thờ

– chậu, bình nước, khăn lau và mọi thứ cần để Giám mục và các linh mục rửa tay sau khi xức dầu tường nhà thờ

– khăn phủ lòng (gremiale)

– hỏa lò để đốt hương hay trầm, hay hạt hương và sáp nhỏ sẽ thắp trên bàn thờ

– bình hương với tàu hương và muỗm bỏ hương

– chén thánh to đủ, khăn thánh, khăn tuyết, khăn lau tay

– bánh, rượu và nước để cử hành Thánh Lễ

– Thánh Giá bàn thờ, trừ khi trong cung thánh đã đặt Thánh Giá rồi hoặc sẽ lấy chính Thánh Giá đi kiệu mà đặt gần bàn thờ

– khăn choàng, nếu phải khánh thành cung nguyện để Mình Thánh Chúa

– khăn bàn thờ, nến và chân nến, và hoa (bông) tùy nghi.

– cây nến nhỏ để Giám mục trao cho phó tế.

874. Nên giữ thói quen cổ kính gắn các Thánh Giá bằng đá, bằng đồng hay chất nào xướng hợp, hoặc khắc các Thánh Giá vào tường nhà thờ.

Do đó, phải có sẵn 12 hoặc 4 Thánh Giá, theo số các chỗ ở tường, được phân phối khéo và cao vừa phải để được xức dầu. Dưới mỗi chân Thánh Giá, phải có một cái quai giữ chân nến để thắp sáng.

875. Trong lễ cung hiến nhà thờ, lễ phục phải là màu trắng hay màu ngày lễ. Nhưng phải dọn :

– cho giám mục : alba, stola, Thánh giá ngực, áo choàng và mũ–gậy ;

– cho các linh mục đồng tế : alba, stola với áo lễ ;

– cho các phó tế : alba, stola, áo dalmatica ;

– cho các tá viên khác : alba hoặc áo được chính thức công nhận.

876. Nếu phải đặt hài cốt các thánh dưới bàn thờ, thì phải dọn :

a) tại nơi tập họp :

– Hộp Hài Cốt, chung quanh có hoa và đèn. Nếu chỉ đi vào nhà thờ cách đơn sơ, thì trước khi cử hành nghi lễ, có thể đặt Hộp Hài Cốt ở nơi xứng hợp trong cung thánh rồi ;

– cho các phó tế khiêng hài cốt : áo alba, stola màu đỏ nếu là hài cốt của một vị Tử Đạo, màu trắng cho những trường hợp khác ; dalmatica, nếu có sẵn. Nhưng nếu các linh mục khiêng hài cốt, thì thay vì dalmatica, hãy dọn áo lễ cho các ngài. Cũng có thể để cho những tá viên khác khiêng hài cốt : họ sẽ mặc alba hay áo các phép bên ngoài áo dòng hoặc áo đã được chính thức công nhận.

b) tại cung thánh : một cái bàn nhỏ để đặt Hộp Hài Cốt trong khi cử hành phần đầu của nghi lễ cung hiến.

c) trong phòng áo : xi măng để gắn nắp huyệt hài cốt ; do đó phải có sẵn thợ hồ để đúng lúc đậy huyệt.

877. Văn kiện cung hiến nhà thờ phải làm thành hai bản, mang chữ ký của Giám mục, của vị giám quản nhà thờ và của đại biểu cộng đồng địa phương : một bản sẽ lưu trữ trong văn khố giáo phận và một bản để trong văn khố nhà thờ cung hiến.

Nơi nào có đặt hài cốt các Thánh thì phải làm thêm một bản thứ ba, và lúc nào tiện thì đặt trong Hộp hài cốt.

Trong văn kiện phải ghi ngày tháng năm cung hiến nhà thờ, tên Giám mục cử hành nghi lễ, Tước Hiệu nhà thờ, và tên các Tử Đạo hay các Thánh có hài cốt đặt dưới bàn thờ khi có nghi lễ này.

Ngoài ra, phải tìm một chỗ xứng hợp trong nhà thờ để gắn bia ghi ngày tháng năm cung hiến, Tước Hiệu nhà thờ và tên Giám mục cử hành nghi lễ.

878. Để làm nổi bật tầm quan trọng và địa vị của Hội Thánh địa phương, phải cử hành ngày giáp năm cung hiến nhà thờ Chánh Tòa : bậc lễ trọng tại nhà thờ Chánh Tòa, bậc lễ kính tại các nhà thờ trong giáo phận, vào ngày nhà thờ được cung hiến. Nếu ngày đó vĩnh viễn bị ngăn trở, thì ấn định việc cử hành vào ngày không bị kẹt gần hơn cả¹.

DIỄN TIẾN NGHI LỄ

879. Tùy hoàn cảnh địa phương và thời gian, việc đi vào nhà thờ sẽ được cung hiến có thể theo một trong ba cách sau đây :

Cách thứ nhất : ĐI KIỆU

880. Phải đóng cửa nhà thờ sẽ được cung hiến. Đến giờ cử hành nghi lễ, dân chúng tập họp tại một nhà thờ gần hay một nơi xứng hợp để từ đó phát xuất cuộc kiệu tiến vào nhà thờ. Nếu phải đặt Hộp hài cốt các Tử Đạo hay các Thánh dưới bàn thờ, thì phải dọn sẵn hài cốt ở nơi dân chúng tập họp.

881. Giám mục và các linh mục đồng tế, các phó tế và tá viên khác, mặc lễ phục của mình đi đến nơi dân chúng tập họp. Giám mục trả gậy – mũ, quay về phía dân chúng đọc :

Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Đ/ Amen

Rồi ngài chào dân chúng :

Nguyện xin ân sủng và bình an của Chúa ở cùng tất cả anh chị em trong Hội Thánh Người

hoặc những lời khác xứng hợp, nhất là lấy trong Kinh Thánh.

Dân chúng thưa : Và ở cùng cha hay những lời khác xứng hợp.

Đoạn Giám mục huấn dụ dân chúng (Ordo Dedicationis 30)

Anh chị em thân mến, chúng ta vui mừng tề tựu tại đây, để dâng Thánh lễ cung hiến nhà thờ mới này : chúng ta hãy sốt sắng tham dự các nghi lễ thánh, lắng nghe Lời Chúa với đức tin, để khi được tái sinh từ một dòng nước thánh tẩy và được nuôi dưỡng bởi cùng một bàn ăn, cộng đoàn chúng ta lớn lên thành đền thờ thiêng liêng, và khi tập họp gần một bàn thờ, tâm hồn chúng ta được nâng cao nhờ tình yêu trên trời.

hoặc những lời khác tương tự.

882. Rồi Giám mục đội mũ cầm gậy, bắt đầu kiệu vào nhà thờ sẽ được cung hiến. Không được có nến, trừ ở chung quanh Hộp Hài Cốt. Cũng không đốt hương, cả trong khi kiệu, cả trong Thánh lễ trước nghi lễ xông hương và thắp sáng bàn thờ và nhà thờ như sẽ nói từ số 905tt. Đi đầu là người cầm Thánh Giá, nhưng không có nến đi hai bên như mọi khi ; rồi đến các tá viên, các phó tế (hoặc linh mục) khiêng Hài Cốt các thánh –hai bên có các tá viên hoặc giáo dân cầm đèn đi theo– tiếp đó là các linh mục đồng tế, đến Giám mục (với hai phó tế dự tá đi sau), đoạn đến các người phục vụ Sách – Mũ – Gậy, sau cùng là giáo dân.

Trong khi đi kiệu thì hát Tv 121/122 với tiền xướng “Chúng ta vui mừng tiến vào Nhà Chúa” hay bài ca nào khác thích hợp.

883. Đến cửa nhà thờ, mọi người đứng lại. Đại diện những người đã góp phần vào việc xây dựng nhà thờ (như giáo dân trong giáo xứ hay trong giáo phận, các vị ân nhân, kiến trúc sư và công nhân) trao ngôi nhà mới xây cất cho Giám mục, bằng cách – tùy theo nghi lễ và hoàn cảnh địa phương – dâng cho Giám mục hoặc các văn kiện pháp lý về chủ quyền của ngôi nhà, hoặc chìa khóa, hoặc mô hình ngôi nhà, hoặc quyển sổ ghi chép tiến trình xây cất với danh sách những người đốc công và công nhân. Một trong những người đại diện ấy vắn tắt ngỏ lời với Giám mục và cộng đoàn, và nếu có thể, giải thích ý nghĩa nghệ thuật và mô hình đặc biệt của ngôi nhà thờ mới. Rồi Giám mục bảo linh mục quản nhiệm nhà thờ mở cửa nhà thờ ra.

884. Cửa mở, Giám mục mời dân chúng vào nhà thờ bằng những lời sau đây hoặc tương tự :

Anh chị em hãy vào cửa Nhà Chúa với lời chúc tụng và vào Nhà Người với những bài thánh thi.

Bấy giờ, người cầm Thánh Giá đi đầu, Giám mục và mọi người đi theo vào nhà thờ, vừa đi vừa hát Tv 23/24 với tiền xướng “Hãy ngẩng đầu lên” hoặc bài ca nào khác thích hợp.

885. Bỏ hôn bàn thờ, Giám mục đi đến Tòa ; các vị đồng tế, các phó tế, các tá viên đi đến chỗ mình ở trong cung thánh. Hài Cốt các thánh thì đem đặt nơi xứng hợp trong cung thánh, chung quanh có đèn. Rồi làm phép nước theo nghi lễ sẽ diễn tả dưới đây từ số 892tt.

Cách thứ hai : ĐI VÀO TRỌNG THỂ

886. Nếu không thể hay không tiện đi kiệu, thì tín hữu tập họp trước cửa nhà thờ sẽ được cung hiến. Và nếu có Hài Cốt các thánh, thì cũng đã âm thầm đặt sẵn ở đó.

Giám mục và các linh mục đồng tế, các phó tế, các tá viên khác, mặc lễ phục của mình, theo sau người cầm Thánh Giá tiến đến cửa nhà thờ, nơi dân chúng đã tập họp. Để nghi lễ diễn tả đúng ý nghĩa của nó, thì vẫn nên đóng cửa nhà thờ. Giám mục, các vị đồng tế, các phó tế và các tá viên nên đi từ ngoài mà đến trước cửa nhà thờ. Nếu không làm như vậy được, thì Giám mục cùng với những tá viên tháp tùng đi từ trong nhà thờ tiến ra, và cửa nhà thờ thì để mở.

887. Giám mục, sau khi trả gậy, mũ, cùng dân chúng làm dấu Thánh Giá mở đầu :

Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Đ/ Amen

Rồi ngài chào dân chúng :

Nguyện xin ân sủng và bình an của Chúa ở cùng tất cả anh chị em trong Hội Thánh Người !

hoặc những lời khác xứng hợp, nhất là lấy trong Kinh Thánh.

Dân chúng thưa : Và ở cùng cha hay những lời khác xứng hợp.

Đoạn Giám mục huấn dụ dân chúng (OD 38)

Anh chị em thân mến,

chúng ta vui mừng tề tựu tại đây, để dâng Thánh lễ cung hiến nhà thờ mới này : chúng ta hãy sốt sắng tham dự các nghi lễ thánh, lắng nghe Lời Chúa với đức tin, để khi được tái sinh từ một dòng nước thánh tẩy và được nuôi dưỡng bởi cùng một bàn ăn, cộng đoàn chúng ta lớn lên thành đền thờ thiêng liêng, và khi tập họp gần một bàn thờ, tâm hồn chúng ta được nâng cao nhờ tình yêu trên trời.

hoặc những lời khác tương tự.

888. Dẫn nhủ xong, Giám mục đội mũ ; và tùy nghi hát Tv 121/122 với tiền xướng “Chúng ta vui mừng tiến vào Nhà Chúa” hay bài ca nào khác thích hợp.

Rồi đại diện những người đã góp phần vào việc xây dựng nhà thờ (như giáo dân trong giáo xứ hay trong giáo phận, các vị ân nhân, kiến trúc sư và công nhân) trao ngôi nhà mới xây cất cho Giám mục, bằng cách –tùy theo nghi lễ và hoàn cảnh địa phương– dâng cho Giám mục hoặc các văn kiện pháp lý về chủ quyền của ngôi nhà, hoặc chìa khóa, hoặc mô hình ngôi nhà, hoặc quyển sổ ghi chép tiến trình xây cất với danh sách những người đốc công và công nhân. Một trong những người đại diện ấy vắn tắt ngỏ lời với Giám mục và cộng đoàn, và nếu có thể, giải thích ý nghĩa nghệ thuật và mô hình đặc biệt của ngôi nhà thờ mới. Rồi Giám mục bảo linh mục quản nhiệm nhà thờ mở cửa nhà thờ ra, nếu cửa còn đóng.

889. Cửa mở, Giám mục cầm gậy, mời dân chúng vào nhà thờ bằng những lời sau đây hoặc tương tự :

Anh chị em hãy vào cửa Nhà Chúa với lời chúc tụng và vào Nhà Người với những bài thánh thi.

Và cuộc kiệu tiến vào như đã nói trong các số 884-885, và ai về chỗ nấy. Hài cốt các thánh thì đem đặt ở chỗ xứng hợp trong cung thánh, chung quanh có đèn. Rồi làm phép nước theo nghi lễ sẽ diễn tả dưới đây từ số 892tt.

Cách thứ ba : ĐI VÀO ĐƠN SƠ

890. Nếu không đi vào trọng thể được, thì đi vào cách đơn sơ.

Sau khi dân chúng đã tập họp trong nhà thờ, Giám mục, các linh mục đồng tế, các phó tế và các tá viên, mặc lễ phục của mình, theo sau người cầm Thánh Giá, từ phòng áo đi qua lòng nhà thờ, tiến vào cung thánh.

Nếu phải đặt Hài Cốt các thánh dưới bàn thờ thì chính khi kiệu vào cũng khiêng Hài Cốt các Thánh vào cung thánh, hoặc từ phòng áo hoặc từ phòng đã trưng bày hôm trước cho dân chúng tôn kính. Nếu có lý do chính đáng thì trước khi khởi sự nghi lễ, cũng có thể đặt Hài Cốt các Thánh nơi xứng hợp trong cung thánh rồi, có đèn thắp chung quanh.

Khi kiệu vào thì hát tiền xướng “Thiên Chúa ở trong thánh điện của Người” hoặc tiền xướng “Chúng ta vui mừng tiến vào Nhà Chúa” với Tv 121/122, hay bài ca nào khác thích hợp.

891. Lúc đoàn kiệu tới cung thánh thì đặt Hài Cốt các Thánh ở nơi xứng hợp có đèn chung quanh. Các linh mục đồng tế, các phó tế, các tá viên đến chỗ dành cho mình. Còn Giám mục, bỏ hôn bàn thờ, đi đến Tòa. Trả gậy, mũ, Giám mục chào dân chúng :

Nguyện xin ân sủng và bình an của Chúa ở cùng tất cả anh chị em trong Hội Thánh Người !

hoặc những lời khác xứng hợp, nhất là lấy trong Kinh Thánh.

Dân chúng thưa : Và ở cùng cha hay những lời khác xứng hợp.

Bấy giờ đại diện những người đã góp phần vào việc xây dựng nhà thờ (như giáo dân trong giáo xứ hay trong giáo phận, các vị ân nhân, kiến trúc sư và công nhân) trao ngôi nhà mới xây cất cho Giám mục, bằng cách – tùy theo nghi lễ và hoàn cảnh địa phương – dâng cho Giám mục hoặc các văn kiện pháp lý về chủ quyền của ngôi nhà, hoặc chìa khóa, hoặc mô hình ngôi nhà, hoặc quyển sổ ghi chép tiến trình xây cất với danh sách những người đốc công và công nhân. Một trong những người đại diện ấy vắn tắt ngỏ lời với Giám mục và cộng đoàn, và nếu có thể, giải thích ý nghĩa nghệ thuật và mô hình đặc biệt của ngôi nhà thờ mới.

Làm phép và rảy nước thánh

892. Xong nghi lễ đi vào, Giám mục làm phép nước để rảy trên dân chúng làm dấu chỉ thống hối và nhớ lại bí tích Thánh Tẩy, đồng thời cũng để thanh tẩy tường và bàn thờ của nhà thờ mới. Giám mục đứng tại Tòa. Tá viên đem bình nước đến. Giám mục dùng những lời sau đây hoặc tương tự mời gọi mọi người cầu nguyện (OD 48)

Anh chị em rất thân mến, để cử hành nghi lễ trọng thể cung hiến ngôi nhà này, chúng ta hãy khẩn khoản nài xin Chúa là Thiên Chúa chúng ta khấng làm phép nước này để rảy trên chúng ta làm dấu chỉ thống hối và nhắc lại bí tích Thánh Tẩy, và cũng để thanh tẩy tường và bàn thờ mới. Chính Chúa dùng ơn của Người mà giúp đỡ chúng ta để chúng ta ngoan ngoãn vâng theo Thánh Thần đã nhận được mà sống trung thánh trong Hội Thánh Người.

Mọi người thinh lặng cầu nguyện trong giây lát.

Rồi Giám mục dang tay đọc :

Lạy Chúa, nhờ Chúa mà mọi vật đã được nhìn thấy ánh sáng sự sống. Chúa tha thiết yêu thương loài người đến nỗi không những chăm sóc nuôi dưỡng họ như một người Cha, mà còn dủ thương lấy sương sa bác ái rửa họ sạch mọi tội lỗi, và không ngừng dẫn đưa họ về với Đức Kitô là Thủ Lãnh.

Quả thật, vì lòng thương, Chúa đã quyết định : những ai vướng mắc tội lỗi mà bước xuống dòng nước thánh thì được cùng chết với Đức Kitô và được chỗi dậy trong sạch, trở nên chi thể của Người và cùng Người thừa kế phần thưởng đời đời.

Vì vậy, xin Chúa ban phúc lành + thánh hóa nước này, để khi rảy trên chúng con và các tường của nhà thờ này, nước ấy trở nên dấu chỉ thứ nước thanh tẩy cứu rỗi đã gột rửa chúng con trong Đức Kitô, làm cho chúng con trở nên đền thờ Chúa Thánh Thần ; xin Chúa thương ban cho chúng con và mọi anh chị em sẽ cử hành mầu nhiệm thánh trong nhà thờ này được đạt tới Giêrusalem trên trời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

893. Giám mục có các phó tế đi theo, xuống lòng nhà thờ rảy nước thánh trên dân chúng và các tường nhà thờ, và khi trở lại cung thánh, thì rảy bàn thờ. Trong khi đó, hát tiền xướng “Tôi đã thấy nước”, hoặc nếu là mùa chay thì hát “Lạy Chúa, xin dùng cành hương thảo rảy nước trên con”, hay bài ca nào khác thích hợp .

894. Tiến hành mọi việc xong, Giám mục trở về Tòa. Dứt tiếng hát, Ngài đứng chắp tay đọc :

Xin Thiên Chúa là Cha đầy lòng thương xót đến ngự trong nhà cầu nguyện này và dùng ơn Thánh Thần thanh tẩy chúng ta là đền thờ của Người. Đ/ Amen

Đoạn hát kinh Vinh Danh.

Rồi theo nghi lễ vẫn quen, Giám mục hát hay đọc Lời nguyện nhập lễ (OD 52)

Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin tuôn đổ hồng ân xuống thánh đường này và ban ơn phù trợ cho hết thảy những ai đến cầu khẩn Thánh Danh. Nhờ đó, khi tín hữu chúng con đến nơi này để nghe Lời Chúa và lãnh nhận các bí tích, lòng chúng con ngày thêm vững mạnh. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Giêsu-Kitô, Con Chúa, Chúa chúng con là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, trong sự hợp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn đời.

Đ/ Amen

PHỤNG VỤ LỜI CHÚA

895. Sau đó, Giám mục ngồi và đội mũ. Mọi người cùng ngồi. Việc công bố Lời Chúa được cử hành cách xứng hợp như sau : hai độc viên, mà một người mang Sách Bài Đọc lấy từ bàn rượu nước, cùng với ca viên đến trước mặt Giám mục. Ngài đứng lên, vẫn đội mũ, cầm lấy Sách Bài Đọc giơ lên cho dân chúng thấy và đọc (OD 53) :

Xin cho Lời Chúa hằng vang lên trong ngôi nhà này để mở cho anh chị em biết mầu nhiệm Chúa Kitô và thực hiện ơn cứu độ cho anh chị em ở trong Hội Thánh Người. Đ/ Amen.

Và Giám mục trao Sách Bài Đọc cho Độc viên đọc bài I. Các Độc viên và Ca viên tiến đến giảng đài, mang Sách Bài Đọc cho mọi người nhìn thấy.

896. Đọc ba bài. Bài đọc I luôn lấy ở sách Nkm 8,2-4a. 5-6. 8-10 đi theo là Tv 118/119.

Bài đọc II và Tin Mừng thì chọn trong Sách Bài Đọc về lễ Cung Hiến Thánh Đường. Lúc công bố Tin Mừng không mang nến và không xông hương.

897. Sau Tin Mừng, Giám mục ngồi và thường đội mũ cầm gậy giảng lễ để minh giải các bài đọc Sách Thánh và làm sáng tỏ ý nghĩa của nghi lễ cung hiến nơi thánh cho Thiên Chúa và làm tăng trưởng Hội Thánh.

898. Giảng xong, Giám mục trả mũ, gậy. Mọi người đứng lên, đọc hay hát kinh Tin Kính ; nhưng bỏ Lời nguyện chung, vì thay vào đó sẽ hát Kinh Cầu Các Thánh.

NGHI LỄ CUNG HIẾN

Kinh Cầu Các Thánh

899. Sau kinh Tin Kính, Giám mục mời dân chúng cầu nguyện bằng những lời dẫn nhủ sau đây hoặc tương tự (OD 57) :

Anh chị em rất thân mến, chúng ta hãy cầu xin Thiên Chúa là Cha toàn năng, Đấng làm cho lòng các tín hữu nên đền thờ thiêng liêng của Người ; xin Người kết hợp lời kêu cầu của chúng ta vào lời cầu bầu huynh đệ của các thánh.

Rồi hát Kinh Cầu Các Thánh và mọi người thưa. Nếu là Chúa Nhật hay đang trong mùa Phục Sinh thì mọi người đứng ; còn những ngày khác thì quỳ : trong trường hợp này, thầy phó tế bảo mọi người : “Chúng ta hãy quỳ xuống !”.

Trong Kinh Cầu thêm vào chỗ thích hợp lời cầu về Tước Hiệu nhà thờ, Thánh Bổn Mạng địa phương, và nếu có, thì cả các thánh mà hài cốt sẽ được đặt dưới bàn thờ. Cũng có thể thêm những lời cầu khác nói lên đặc tính của nghi lễ và hoàn cảnh của các tín hữu.

Hát Kinh Cầu xong, Giám mục đứng, dang tay đọc lời nguyện kết (OD 60) :

Lạy Chúa, nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria và các Thánh, xin Chúa đoái thương nhận lời chúng con cầu khẩn để ngôi thánh đường này được cung hiến cho Danh Thánh Chúa trở nên ngôi nhà của ơn cứu độ và ân sủng, hầu cho dân Kitô-giáo khi họp nhau làm một tại đây biết tôn thờ Chúa trong tinh thần và chân lý và biết xây dựng chính mình trong đức ái. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Đ/ Amen

Rồi nếu cần, phó tế nhắc mọi người “Xin đứng lên !”, và mọi người đứng. Giám mục đội mũ đi đặt Hài Cốt Các Thánh. Nếu không phải đặt Hài Cốt Các Thánh thì Giám mục đọc ngay lời nguyện cung hiến chỉ trong số 901 dưới đây.

Đặt Hài cốt

900. Nếu phải đặt Hài Cốt các Tử Đạo hoặc các thánh khác dưới bàn thờ, thì Giám mục tiến đến bàn thờ. Phó tế hay linh mục mang hài cốt đến cho Giám mục. Ngài đem đặt vào huyệt đã dọn sẵn. trong khi đó hát tiền xướng “Sub altari Dei” hay “Corpora Sanctorum” với Tv 14/15, hoặc bài ca nào khác thích hợp.

Rồi thợ nề đậy huyệt lại ; còn Giám mục trở lại Tòa.

Lời nguyện cung hiến

901. Tiến hành mọi việc xong, Giám mục không đội mũ, đứng ở Tòa hay bàn thờ, dang tay hát hay đọc to tiếng Lời nguyện cung hiến (OD 62) :

Lạy Chúa là Đấng thánh hóa và cai quản Hội Thánh Chúa, chúng con phải hân hoan tung hô Danh Chúa, vì hôm nay dân tín hữu muốn cử hành trọng thể nghi lễ cung hiến ngôi nhà cầu nguyện này cho Chúa một cách vĩnh viễn, để nơi đây họ thờ phượng Chúa cách sốt sắng, lắng nghe Lời Chúa dạy bảo và được nuôi dưỡng bằng các bí tích.

Ngôi nhà này biểu hiện mầu nhiệm Hội Thánh mà Đức Kitô đã thánh hóa bằng máu Người, để phô bày trước mặt mình một Hội Thánh là Hiền Thê vinh hiển là Trinh Nữ trổi trang về đức tin nguyên tuyền, là Hiền Mẫu phong phú nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần. Hội Thánh đó thật là thánh thiện, là cây nho mà Chúa đã lựa chọn với cành lá vươn ra che khắp mặt đất, và nhờ cây gỗ Thập Giá chống đỡ, đã đâm chồi vươn lên đến tận Nước Trời.

Hội Thánh đó thật là diễm phúc, là Nhà Tạm của Thiên Chúa ở với loài người, là Đền Thờ thánh thiện xây lên bằng đá sống động, tựa trên nền tảng các Tông Đồ và có Đức Giêsu-Kitô là Đá Góc Tường. Hội Thánh đó thật là cao cả, là thành trì dựng trên đỉnh núi : hết thảy đều nhìn thấy, mọi người đều trông rõ ; nơi ấy ngọn đèn của Chiên Con liên lỉ được chiếu sáng và vang dội lời ca tri ân của các thánh.

Vì thế, lạy Chúa, chúng con nài xin Chúa đoái thương đổ xuống chan hòa ơn thánh bởi trời trên nhà thờ và bàn thờ này, để nhà này luôn luôn là nơi thánh và để bàn này hằng được dọn sẵn Hy Tế của Đức Kitô đến muôn đời.

Lạy Chúa, xin cho nơi đây có sóng nước ơn thánh chôn vùi tội lỗi loài người, để con cái Chúa, nhờ chết đi cho tội lỗi, được tái sinh vào sự sống trên trời ; xin cho nơi đây, các tín hữu biết đến quanh bàn thờ cử hành cuộc tưởng niệm Lễ Vượt Qua và được bổ dưỡng nhờ bàn tiệc Lời Đức Kitô và Mình Thánh của Người ; xin cho nơi đây vang lên lời ca ngợi hân hoan, hòa âm thanh loài người với những lời ca của các thiên thần, và liên lỉ bay lên tới Chúa lời nguyện cầu cho phần rỗi thế gian ; xin cho nơi đây : kẻ nghèo gặp được lòng thương xót, người bị áp bức đạt được tự do chân thật và mọi người được mặc phẩm giá của con cái Chúa, cho đến ngày họ sung sướng đạt tới Giêrusalem trên trời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Giêsu-Kitô Con Chúa Chúa chúng con là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa trong sự hợp nhất của Chúa Thánh Thần đến muôn đời. Đ/ Amen.

Xức dầu bàn thờ và các tường nhà thờ

902. Đoạn Giám mục, nếu cần, cởi áo lễ ra và không cần dùng khăn phủ lòng, tiến lên bàn thờ với các phó tế và các tá viên, mà một người cầm bình dầu thánh Chrisma ; và Giám mục tiến hành việc xức dầu bàn thờ và tường nhà thờ.

Về việc xức dầu tường nhà thờ, nếu Giám mục muốn nhờ một số linh mục đồng tế cùng làm với mình, thì : sau khi xức dầu bàn thờ, ngài trao các bình dầu cho các vị này và cùng tiến hành việc xức dầu tường nhà thờ. Tuy nhiên, Giám mục có thể trao phận vụ xức dầu tường nhà thờ cho nguyên các linh mục làm cũng được.

903. Giám mục đứng trước bàn, đội mũ, đọc lớn tiếng (OD 64) :

Xin Chúa dùng quyền năng của Người thánh hóa bàn thờ và nhà thờ này, được chúng con theo nhiệm vụ mà xức dầu đây, để nhờ một dấu hiệu hữu hình, chúng diễn tả mầu nhiệm Đức Kitô và Hội Thánh Người.

Rồi Ngài đổ dầu thánh SC xuống giữa bàn thờ và ở bốn góc, và nên thoa dầu ấy ra cả mặt bàn thờ. Sau đó, Ngài xức dầu tường nhà thờ, ghi dấu thánh trên 12 hoặc 4 Thánh Giá được phân phối cho đều, có hai hoặc bốn linh mục giúp Ngài tùy nghi. Còn nếu Ngài ủy việc xức dầu tường nhà thờ cho các linh mục, thì sau khi đã xức dầu bàn thờ xong, các linh mục đi xức dầu tường nhà thờ, xoa dầu thánh trên các Thánh Giá. Trong khi đó, hát tiền xướng “Ecce taberna-culum” hay “Templum Domini” với Tv 83/84 hoặc bài ca nào khác thích hợp.

904. Xức dầu bàn thờ và tường nhà thờ xong, Giám mục về ngồi tại Tòa. Các tá viên mang đến những đồ cần để Ngài rửa tay ; rồi bỏ khăn phủ lòng, Ngài mặc lại áo lễ nếu đã cởi ra. Các linh mục, sau khi xức dầu tường nhà thờ trở về, cũng rửa tay.

Xông hương bàn thờ và nhà thờ

905. Sau nghi lễ xức dầu thì đem đặt một hỏa lò trên bàn thờ để đốt hương hoặc chất thơm, hay nếu muốn, thì để trên bàn thờ một đống hương trộn với sáp. Giám mục bỏ hương vào hỏa lò và làm phép, hoặc một tá viên đưa cho Ngài cây nến nhỏ để Ngài nhóm cháy đống hương. Ngài vừa đốt vừa đọc (OD 66) :

Lạy Chúa, xin cho lời nguyện cầu của chúng con bay lên trước Tôn Nhan như hương trầm nghi ngút ; và như nhà này đầy mùi thơm thế nào, thì xin cho Hội Thánh Chúa cũng tỏa lan hương thơm Đức Kitô như vậy !

Rồi Giám mục bỏ hương vào bình, làm phép và xông hương bàn thờ. Sau đó, Ngài trở về Tòa để người ta xông hương, và ngồi xuống. Các tá viên thì đi rảo lòng nhà thờ, xông hương cho dân chúng và các tường nhà thờ. Trong khi đó hát tiền xướng “Stetit Angelus” hay “Ascendit fumus” cùng với Tv 137/138, hoặc bài ca nào khác thích hợp.

Thắp sáng bàn thờ và nhà thờ

906. Xông hương xong, mấy tá viên lấy khăn lên lau bàn thờ, và nếu có một tấm khăn không thấm nước thì trải ra, rồi trải khăn bàn thờ và tùy nghi có thể đưa bông (hoa) lên chưng. Cũng để chân nến có nến lên như khi cử hành Thánh Lễ đòi buộc, và nếu cần, phải đặt cả Thánh Giá nữa.

907. Sau đó, phó tế đến trước mặt Giám mục : Ngài đứng lên, trao cho thầy một cây nến nhỏ cháy, lớn tiếng đọc (OD 70)

Xin Ánh Sáng Chúa Kitô cháy sáng lên trong Hội Thánh để muôn dân được đầy chân lý !

Rồi Giám mục ngồi. Phó tế lên bàn thờ thắp sáng các cây nến để cử hành Thánh Thể. Lúc ấy, thắp sáng tưng bừng : thắp hết mọi ngọn nến, thắp nến tại những nơi được xức dầu và thắp mọi ngọn đèn trong nhà thờ làm dấu chỉ sự vui mừng. Trong khi đó hát tiền xướng “Venit lumen tuum”, hoặc nếu là mùa Chay thì hát bài “Jerusalem” cùng với thánh ca Tôbia 13, hoặc một bài ca nào khác thích hợp, nhất là để tôn vinh Đức Kitô là Ánh Sáng thế gian.

PHỤNG VỤ THÁNH THỂ

908. Các phó tế và tá viên sửa soạn bàn thờ như quen làm.

Rồi một ít giáo dân mang bánh, rượu-nước lên để cử hành Hy Tế của Chúa. Giám mục nhận lễ vật tại Tòa. Trong khi đem lễ vật lên, có thể hát tiền xướng “Dominus Deus” hay bài ca nào khác thích hợp.

Khi mọi sự đã sắp sẵn rồi, Giám mục lên bàn thờ, và trả mũ, hôn bàn thờ. Thánh lễ tiếp tục như mọi khi, nhưng không xông hương lễ vật và bàn thờ.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, cộng đoàn chúng con đang vui mừng sum họp trong nhà Chúa ; xin chấp nhận của lễ chúng con dâng và xin cho lễ tế chúng con sắp cử hành đem lại ơn cứu độ muôn đời cho dân Chúa. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

Đ/ Amen

909. Đọc Kinh Nguyện Thánh Thể I hay III, với Lời Tiền Tụng riêng gắn liền với lễ cung hiến nhà thờ.

Lời Tiền Tụng (OD 75) về mầu nhiệm đền thờ Thiên Chúa

Lạy Cha chí thánh là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con tạ ơn Cha mọi nơi mọi lúc : thật là chính đáng, phải đạo và sinh ơn cứu độ cho chúng con.

Cha đã biến toàn thể vũ trụ thành đền thờ chiếu tỏa vinh quang Cha, để danh Cha được tôn vinh khắp nơi ; nhưng Cha cũng muốn có những nơi xứng đáng được thánh hiến cho Cha để cử hành những mầu nhiệm cao cả.

Chúng con vui mừng cung hiến cho Cha là Đấng uy linh, nhà cầu nguyện này do công lao con người xây cất. Nhà này tượng trưng cho đền thờ đích thực, là hình ảnh tiên báo Giêrusalem trên trời.

Quả thật, Cha đã biến thân xác người Con của Cha được Đức Trinh Nữ dịu hiền sinh hạ, thành đền thờ cung hiến cho Cha, nơi đây thần tính viên mãn hiện diện. Cha đã thiết lập Giáo Hội là thành thánh có các Tông Đồ làm nền tảng và chính Đức Giêsu-Kitô là Đá góc tường ; Giáo Hội này cần được xây dựng bằng những viên đá do Thiên Chúa tuyển chọn, do Chúa Thánh Thần tác sinh, và liên kết với nhau nhờ đức ái ; trong đó, Cha có toàn quyền trên mọi loài luôn mãi, và ánh sáng Đức Kitô sẽ chiếu tỏa không ngừng.

Nhờ Người, lạy Cha, cùng với toàn thể các thiên thần và các thánh, chúng con tuyên xưng Cha và hân hoan tung hô rằng :

THÁNH, THÁNH, THÁNH !

– Khi đọc Kinh Nguyện Thánh Thể I thì có kinh “Vì vậy, lạy Chúa” riêng như sau :

Vì vậy, lạy Chúa, đây là lễ vật của chúng con là tôi tớ Cha và cũng là lễ vật của anh chị em chúng con đã đem hết lòng thành góp công góp của mà xây dựng và hiến dâng Chúa thánh đường (kính thánh T…) này, cúi xin Chúa vui lòng chấp nhận. (nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen).

– Khi đọc Kinh Nguyện Thánh Thể III, thì đồng tế 2 đọc :

Lạy Chúa, chúng con nguyện xin Của Lễ hòa giải này đem lại bình an và ơn cứu độ cho tất cả thế giới ; xin thương ban cho Hội Thánh Chúa trên đường lữ hành trần gian được vững mạnh trong đức tin và đức mến cùng với tôi tớ Chúa là Đức Giáo Hoàng T…, và Đức Giám mục T… chúng con, cùng toàn thể hàng Giám mục, giáo sĩ khắp nơi và tất cả dân riêng Chúa.

Xin Chúa thương nhận lời cầu của gia đình mà Chúa đã muốn tụ họp trước tôn nhan Chúa đây.

Lạy Cha nhân từ, đây gia đình Cha cung hiến thánh đường này, xin Cha thương nhận lời chúng con cầu nguyện : Ước chi ngôi nhà này trở thành nơi chúng con lãnh nhận ơn cứu độ, nơi ban phát bí tích, nơi vang dội Tin Mừng bình an và cử hành các mầu nhiệm thánh ; nhờ đó, tín hữu Cha sau khi được lời hằng sống cùng ơn thánh bồi dưỡng và trải qua cuộc lữ hành trần gian, sẽ đạt tới thành Giêrusalem thiên quốc. Nơi đây, Cha sẽ thương đoàn tụ mọi con cái Cha đang tản mác khắp nơi về với Cha. Xin Cha thương đến anh chị em chúng con đã ly trần và mọi người, đặc biệt các bậc tổ tiên, ông bà, cha mẹ và thân bằng quyến thuộc chúng con đã sống đẹp lòng Cha mà nay đã lìa cõi thế. Xin thương nhận hết thảy vào Nước Cha, nơi chúng con hy vọng sẽ tới để cùng nhau tận hưởng vinh quang Cha muôn đời, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con, nhờ Người, Cha rộng ban mọi ơn lành cho thế gian.

Mọi sự khác (phần Nghi thức hiệp lễ) làm như vẫn quen, cho đến khi rước lễ xong.

Khánh thành cung nguyện để Mình Thánh Chúa

910. Việc khánh thành cung nguyện, nơi lưu giữ Mình Thánh Chúa, thì nên làm như sau : khi cho cộng đoàn rước lễ xong, đặt bình đựng Mình Thánh Chúa trên bàn thờ.

Giám mục về Tòa. Mọi người thinh lặng cầu nguyện một lúc. Rồi Giám mục đọc Lời nguyện hiệp lễ :

Lạy Chúa, chúng con vừa lãnh nhận Mình và Máu Thánh Đức Kitô ; xin cho tâm trí chúng con ngày càng thấm nhuần chân lý của Chúa, nhờ đó, chúng con sẽ hăm hở đến đây thờ phượng Chúa và mai kia được cùng thần thánh chiêm ngưỡng Tôn Nhan đến muôn đời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Đ/

911. Đọc lời nguyện xong, Giám mục lại lên bàn thờ, bỏ hương, làm phép và quỳ xông hương Mình Thánh Chúa. rồi khoác khăn choàng vai, cầm lấy bình đựng Mình Thánh Chúa bằng hai tay được phủ khăn.

Cuộc kiệu bắt đầu : đi dọc lòng nhà thờ tới cung nguyện để Mình Thánh Chúa. Người cầm Thánh Giá dẫn đầu, có các tá viên cầm chân nến với nến cháy đi hai bên, rồi đến hàng giáo sĩ, các phó tế, các linh mục đồng tế, người cầm gậy Giám mục, hai người cầm bình hương có hương nghi ngút, Giám mục cầm Mình Thánh, và đi sau Ngài là hai phó tế dự tá, rồi những người cầm sách và mũ. Mọi người cầm nến và chung quanh Mình Thánh có cầm đèn sáng. Trong lúc đi kiệu thì hát tiền xướng “Lauda Jerusalem” với Tv 147, hoặc bài ca nào khác thích hợp.

912. Khi kiệu đến cung nguyện để Mình Thánh Chúa, Giám mục trao bình đựng MTC cho phó tế đem đặt trên bàn thờ hay trong Nhà Tạm, nhưng cứ để cửa mở. Giám mục quỳ gối xông hương Mình Thánh Chúa. Mọi người thinh lặng cầu nguyện trong giây lát. Rồi phó tế đặt bình đựng Mình Thánh vào trong Nhà Tạm hoặc đóng cửa Nhà Tạm lại. Một tá viên đốt đèn chầu sẽ để cháy liên lỉ trước Mình Thánh.

913. Nếu cung nguyện để Mình Thánh Chúa được mọi người xem thấy rõ ràng, thì Giám mục ban phép lành cuối lễ ngay tại đó ; bằng không, đoàn kiệu sẽ đi lối tắt trở về cung thánh, và Giám mục đứng ở bàn thờ hay tại Tòa mà ban phép lành rồi kết thúc thánh lễ như chỉ trong số 915 dưới đây.

914. Nếu không có khánh thành cung nguyện để MTC, thì cho giáo dân rước lễ xong, Giám mục đọc lời nguyện hiệp lễ và kết thúc thánh lễ như sau :

Lạy Chúa, chúng con vừa lãnh nhận Mình và Máu Thánh Đức Kitô ; xin cho tâm trí chúng con ngày càng thấm nhuần chân lý của Chúa, nhờ đó, chúng con sẽ hăm hở đến đây thờ phượng Chúa và mai kia được cùng thần thánh chiêm ngưỡng Tôn Nhan đến muôn đời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

Phép lành và giải tán

915. Giám mục dùng một công thức trong sách Pontificale Romanum mà ban phép lành. Đoạn phó tế giải tán dân chúng như thường lệ.

Chúa ở cùng anh chị em. Đ/ Và ở cùng cha

Hôm nay, Thiên Chúa là Chúa Tể trời đất đã cho anh chị em được cùng nhau tham dự lễ cung hiến thánh đường này : xin Người ban phúc lành dồi dào cho anh chị em. Đ/

Thiên Chúa đã muốn quy tụ bên Đức Kitô, Con Yêu Dấu của Người, mọi con cái đang tản mác bốn phương : xin Người ban cho anh chị em được trở nên đền thánh của Người và nơi Chúa Thánh Thần ngự trị. Đ/

Anh chị em đã được phúc lãnh nhận bí tích thánh tẩy, chúc anh chị em hằng được Thiên Chúa ngự trị trong lòng và được cùng toàn thể các thánh hưởng gia nghiệp thiên quốc muôn đời. Đ/

Và xin phúc lành của Thiên Chúa toàn năng là Cha + và Con + và Thánh + Thần xuống trên anh chị em và ở lại cùng anh chị em luôn mãi. Đ/

 

Phần 2: CUNG HIẾN NHÀ THỜ ĐÃ QUEN DÙNG ĐỂ CỬ HÀNH CÁC MẦU NHIỆM THÁNH

916. Để đạt được sức mạnh của các biểu tượng và ý nghĩa của các nghi lễmột cách trọn vẹn, phải khánh thành nhà thờ mới cùng lúc với việc cung hiến nhà thờ ấy. Do đó, phải hết sức tránh cử hành Thánh Lễ trong một nhà thờ mới chưa được cung hiến.

Tuy vậy, khi cung hiến những nhà thờ đã quen dùng để cử hành các mầu nhiệm thánh, thì phải theo Nghi thức số 864 – 915.

Ngoài ra, đối với những nhà thờ thuộc loại này, không phải là vô cớ khi phân biệt những nhà thờ mới xây cất mà việc cung hiến thấy có nghĩa lý thật rõ ràng với những nhà thờ này, phải có các điều kiện sau đây:

• Bàn thờ phải chưa được cung hiến: Bởi vì theo thói quen và luật phượngtự, cấm cung hiến nhà thờ nếu không cung hiến bàn thờ. Vì cung hiến bàn thờ là phần chính yếu của toàn bộ nghi lễ;
• Phải có cái gì mới hoặc đã được thay đổi khá nhiều đối với ngôi nhà xét vềmặt kiến trúc (thí dụ: khi nhà thờ được trùng tu toàn diện hoặc cung thánh nhà thờ được trùng tu theo những qui luật nói ở các số 48 – 51 trên đây), hoặc xét về mặt thể trạng (status juridicus) của nhà thờ (thí dụ: khi nhà thờ được nâng lên bậc giáo xứ).

917. Tất cả những điều chỉ dẫn ở các số 864 – 878 cũng áp dụng cho Nghithức này, trừ khi những chỉ dẫn đó rõ ràng không còn thích hợp với tình trạng những sự việc liên quan tới Nghi thức này, hoặc khi có ghi chú thể khác.

Nghi thức ở đây khác với Nghi thức đã nói ở chương trước (tức chương 9, số 864 – 915), đặc biệt ở những điểm này:

1. Bỏ nghi lễ mở cửa nhà thờ (xem lại số 884 hoặc 889) vì lẽ nhà thờ đã để mở cho các tín hữu rồi; do đó việc vào nhà thờ làm theo cách “đi vào đơn sơ” (xem số 890 – 891). Nhưng nếu là trường hợp cung hiến một nhà thờ đã đóng cửa từ lâu và bây giờ mở cửa lại cho các cử hành phụng vụ, thì có thể giữ lại nghi lễ mở cửa, vì trong trường hợp này nghi lễ vẫn giữ được sức mạnh và ý nghĩa của nó.
2. Nghi lễ trao nhà thờ cho Giám Mục (nói ở số 883, 888, 891), thì, do hoàn cảnh hoặc giữ lại hoặc bỏ đi hoặc thích nghi cho hợp với tình trạng của nhà thờ cung hiến (thí dụ: giữ lại khi cung hiến một nhà thờ mới xây, bỏ đi khi cung hiến một nhà thờ cũ mà kiến trúc không có gì thay đổi, thích nghi khi cung hiến một nhà thờ cũ nhưng được trùng tu toàn diện).
3. Bỏ nghi lễ rước thánh các tường nhà thờ (nói ở số 892 – 894), vì có tính cách thanh tẩy trong đó.
4. Bỏ những gì riêng biệt của phần đầu việc công bố Lời Chúa (nói ở số 895); do đó, phụng vụ Lời Chúa làm như vẫn quen: thay vào chương 8 sách Nêhêmi với Thánh vịnh 18 và câu đáp (xem số 896), thì chọn bài khác thích hợp.

VỀ VIỆC CUNG HIẾN BÀN THỜ

Những điều cần biết trước:

918. Bàn thờ là nơi hiện diện hóa Hy Tế Thánh Giá dưới các dấu chỉ của Bítích, cũng là bàn tiệc của Chúa mà dân Chúa được kêu gọi đến tham dự trong Thánh Lễ, và cũng là trung tâm việc tạ ơn được kiện toàn nhờ Lễ tế Tạ ơn (Thánh Thể).
919. Trong mọi nhà thờ nên có một bàn thờ cố định và được cung hiến; ởnhững nơi khác, dùng vào việc thờ phượng nên có bàn thờ cố định hoặc di chuyển.

Theo truyền thống của Hội Thánh và ý nghĩa của bàn thờ, thì mặt bàn thờ cố định bằng đá, mà là một tấm đá tự nhiên duy nhất. Nhưng cũng có thể dùng những vật liệu khác xứng hợp, bền vững và được làm một cách có nghệ thuật, tùy Hội đồng Giám Mục quyết định.

920. Tùy nghi duy trì thói quen đặt dưới bàn thờ cung hiến, hài cốt các thánh,cả khi không phải là Thánh Tử Đạo (xem số 866).

921.Theo tự bản chất, bàn thờ chỉ được hiến dâng cho một mình Thiên Chúa mà thôi, vì chỉ được dâng Lễ tế Thánh Thể cho một mình Thiên Chúa. Ý nghĩa cung hiến bàn thờ như vậy, Hội Thánh hằng tuân giữ, và được thánh Augustinô diễn tả xác đáng khi người nói “Chúng ta dựng các bàn thờ không phải cho một thánh Tử đạo nào, nhưng cho chính Thiên Chúa của các thánh Tử đạo, cho dù tại di phần các Tử đạo”.

Nhưng có thể giữ lại thói quen cung hiến bàn thờ Thiên Chúa ở nơi nào đang còn hiện hành, miễn là giáo dân phải thấy rõ bàn thờ chỉ được cung hiến cho một mình Thiên Chúa mà thôi. Nên trong các nhà thờ mới đừng có đặt ảnh tượng các thánh bên trên bàn thờ.

Cũng đừng đặt hài cốt các thánh trên mặt bàn thờ khi trưng ra cho dân chúng sùng kính.

922. Vì bàn thờ trở nên thánh, nhất là do cử hành Thánh Thể, nên để giữ chocác sự việc được chân thật, hãy tránh cử hành Thánh Lễ nơi một bàn thờ mới trước khi được cung hiến để chính Thánh Lễ cung hiến cũng là Thánh Thể đầu tiên được cử hành trên bàn thờ ấy.
923. Vì vậy coi sóc Hội Thánh địa phương đã được trao cho Giám Mục, nênchính Ngài có nhiệm vụ cung hiến các bàn thờ mới trong Giáo phận của Ngài. Nếu chính Ngài không thể làm được, thì Ngài trao nhiệm vụ ấy cho một Giám Mục khác, nhất là cho vị phụ tá hay vị phó vẫn giúp đỡ Ngài săn sóc mục vụ cho các tín hữu được hưởng bàn thờ mới làm; trong trường hợp rất đặc biệt, Ngài mới ủy quyền đặc cách cho một Linh mục.
924. Để cung hiến bàn thờ mới, nên chọn những ngày mà tín hữu có thể đếndự đông đảo, nhất là các ngày Chúa nhật, trừ khi có những lý do mục vụ khuyên thể khác. Tuy nhiên, không được cử hành nghi lễ cung hiến bàn thờ trong Tam Nhật Vượt Qua, thứ Tư Lễ Tro, các ngày tron Tuần Thánh và ngày Lễ Các Linh Hồn.
925. Việc cử hành Thánh Thể liên kết mật thiết với nghi lễ cung hiến bànthờ. Hãy làm lễ về cung hiến bàn thờ; nhưng ngày lễ Chúa Giáng Sinh, lễ Hiển Linh, lễ Lên Trời, lễ Hiện Xuống, cũng như các Chúa nhật Mùa Vọng, Mùa Chay và Mùa Phục Sinh, thì làm lễ theo ngày, trừ lời nguyện trên lễ vật và Kinh Tiền Tụng, vì gắn liền mật thiết với chính nghi lễ cung hiến.
926. Giám Mục nên cử hành lễ đồng tế với các Linh mục hiện diện, nhất làvới các Linh mục được trao nhiệm vụ coi sóc giáo xứ hay cộng đoàn được hưởng bàn thờ mới.
927. Chính Giám mục và những người phụ trách nghi lễ sẽ cử hành phảiquyết định có nên đặt hài cốt các thánh hay không. Trong việc này không những phải giữ những điều đã nói trong số 866, mà còn phải quan tâm trên hết đến lợi ích thiêng liêng của các tín hữu và ý nghĩa đúng đắn của phụng vụ.
928. Không những phải kịp thời thông báo cho các tín hữu biết về việc cunghiến bàn thờ mới, mà còn phải chuẩn bị cho họ biết tham dự nghi lễ một cách chủ động.

Do đó, phải dạy họ hiểu ý nghĩa của từng nghi lễ và diễn tiến của các nghi lễ. Có như vậy, tín hữu mới thấm nhuần lòng yêu mến bàn thờ cho đúng mức.

Vị coi sóc nhà thờ trong đó bàn thờ sẽ được cung hiến, được các cộng sự viên mục vụ giúp đỡ, có nhiệm vụ quyết định và sửa soạn mọi sự có hệ đến các bài đọc, các bài hát và các phương tiện mục vụ, vừa để giúp dân chúng tham dự có hiệu quả vừa để làm cho cử hành được trang trọng.

929. Để cử hành nghi lễ cung hiến bàn thờ, phải dọn sẵn:

• Sách Lễ Rôma, Sách Bài Đọc,
• Sách Pontificale Romanum
• Thánh Giá và Sách Phúc Âm để đem đi kiệu
• Bình đựng nước để làm phép và que rảy
• Bình Dầu Thánh Chrisma
• Khăn để lau bàn thờ
• Nếu có, thì cả khăn vải gai xi sáp hay tấm khăn vải không thấm nước, đúngkhổ bàn thờ
• Chậu, bình nước, khăn lau và mọi thứ cần để Giám Mục rửa tay
• Khăn phủ lòng (gremiale)
• Hoả lò để đốt hương hay chất thơm, hay các hạt hương và đống sáp nhỏvụn để thiêu cháy trên bàn thờ.
• Bình hương với tàu hương và muỗn bỏ hương
• Chén thánh to đủ, khăn thánh, khăn tuyết, khăn lau tay
• Bánh, rượu và nước để cử hành Thánh Lễ
• Thánh Giá bàn thờ, trừ khi trong cung thánh đã đặt Thánh Giá rồi, họăc sẽlấy chính Thánh Giá đi kiệu mà đặt gần bàn thờ.
• Khăn bàn thờ, nến và chân nến* Hoa (bông) tùy nghi.

930. Trong lễ cung hiến bàn thờ, lễ phục phải là màu trắng hay màu của ngày lễ. Nhưng phải dọn:

• Cho Giám Mục: Áo alba, dây stola, Thánh Giá ngực, áo dalmatica, áo lễ,mũ, gậy, dây pallium nếu Ngài có quyền dùng;
• Cho các Linh mục đồng tế: Lễ phục để cử hành Thánh Lễ đồng tế;
• Cho các Phó tế: Áo alba, dây stola, áo dalmatica
• Cho các tá viên: Áo alba hay áo được chính thức công nhận.

931. Nếu phải đặt hài cốt các thánh dưới bàn thờ thì phải dọn: a) Tại nơi khởi hành cuộc kiệu:

 Hộp hài cốt có trang hoàng hoa và đèn. Nếu tiện, trước khi cử hành nghi lễ  đã có thể đặt hộp hài cốt ở nơi xứng hợp trong cung thánh rồi;

 Cho các Phó tế sẽ chuyển hài cốt: Áo alba; dây stola màu đỏ nếu là hài cốt của một vị Tử đạo, màu trắng cho những trường hợp khác; áo dalmatica, nếu có sẵn. Nhưng nếu là các Linh mục sẽ chuyển hài cốt, thì thay vì áo dalmatica, hãy dọn áo lễ cho các Ngài.

Cũng có thể để cho những tá viên khác chuyển hài cốt: họ sẽ mặc áo alba, hoặc áo các phép ngoài áo chùng, hoặc áo đã được chính thức công nhận; b) Tại cung thánh:

 Một cái bàn nhỏ để đặt hộp hài cốt trong khi cử hành phần đầu của nghi lễ cung hiến;

1. c) Trong phòng áo:

 Xi măng để trét nắp đậy huyệt. Do đó phải có sẵn thợ hồ để đúng lúc sẽ đậy huyệt hài cốt.

932. Nên giữ thói quen đặt trong hộp hài cốt các thánh, bản văn ghi ngàytháng năm cung hiến bàn thờ, tên Giám Mục chủ sự nghi lễ, tước hiệu nhà thờ, cũng như tên các Tử đạo và các thánh có hài cốt đặt dưới bàn thờ.

Nhưng phải làm các văn kiện cung hiến thành hai bản: một sẽ lưu trữ trong văn khố của Giáo phận và một giữ trong văn khố của nhà thờ; các bản văn đều phải mang chữ ký của Giám Mục, của vị coi sóc nhà thờ và của đại diện cộng đoàn địa phương.

VÀO NHÀ THỜ

933. Dân chúng tập họp xong, các Linh mục đồng tế, các Phó tế và các táviên, mặc lễ phục của mình, từ phòng áo, đi dọc lòng nhà thờ, tiến vào cung thánh.
934. Nếu phải đặt hài cốt các thánh dưới bàn thờ, thì trong chính cuộc kiệuđi vào, hãy mang hài cốt các thánh vào cung thánh, họăc từ phòng áo hoặc từ phòng đã trưng bày từ hôm trước cho tín hữu tôn kính. Nếu có lý do chính đáng, thì trước khi khởi sự nghi lễ, cũng đã có thể đặt hài cốt các thánh nơi xứng hợp trong cung thánh rồi, có đèn thắp chung quanh.
935. Khi đoàn kiệu tiến đi, thì hát tiền xướng nhập lễ “Protector Noster”hoặc “Introibo” với Thánh vịnh 42, hoặc một bài ca nào khác thích hợp.
936. Lúc đoàn kiệu đi tới cung thánh, thì đem đặt hài cốt các thánh ở nơixứng hợp, có đèn chung quanh. Các Linh mục đồng tế, các Phó tế, các tá viên đến chỗ chỉ cho mình. Còn Giám Mục, bỏ hôn bàn thờ, đi đến Tòa. Rồi bỏ gậy, mũ, Ngài chào dân chúng:

Ân sủng và bình an ở cùng tất  cả anh chị em trong Hội Thánh Chúa.

Hoặc những lời khác xứng hợp, nhất là lấy trong Kinh Thánh.

Dân chúng thưa: Và ở cùng Cha. hoặc những lời khác xứng hợp.

LÀM PHÉP VÀ RẢY NƯỚC THÁNH

937. Xong nghi lễ đi vào, Giám Mục làm phép nước để rảy trên dân chúnglàm dấu chỉ thống hối và nhớ lại Bí tích Rửa tội, và để thanh tẩy bàn thờ. Giám Mục đứng tại Tòa. Tá viên đem bình nước đến. Giám Mục dùng những lời sau đây hoặc tương tự mời gọi mọi người cầu nguyện (Ordo. n. 35):

Anh chị em rất thân mến,

Chúng ta vui mừng họp nhau lại đây để cung hiến bàn thờ mới bằng cử hành Hy Tế của Chúa. Chúng ta hãy chú tâm tham dự các nghi lễ thánh này; và khi nghe lời Chúa với lòng tin cũng như khi vui mừng tham dự bàn tiệc của Chúa, chúng ta hãy nâng lòng lên đến niềm trông cậy Thánh thiện. Khi đến xum họp nơi một bàn thờ, chúng ta tới gần Chúa Kitô là Đá sống động để chúng ta lớn lên thành đền thánh. Nhưng nhất là chúng ta nài xin Chúa đoái thương làm phép nước này để rảy trên chúng ta làm dấu chỉ thống hối và nhớ lại Bí tích Rửa tội, cũng như để thanh tẩy bàn thờ mới này.

Mọi người thinh lặng cầu nguyện một lúc, Rồi Giám Mục đọc lời nguyện sau đây:

Lạy Chúa, nhờ Chúa mọi vật đã được nhìn thấy ánh sáng sự sống. Chúa luôn luôn yêu thương loài người đến nỗi không những chăm sóc nuôi dưỡng họ như một người Cha, mà còn dủ lòng thương lấy sương sa bác ái rửa họ sạch mọi tội lỗi, và không ngừng đưa họ về với Đức Kitô là Thủ lãnh. Quả thế, vì tình thương, Chúa đã quyết định: những ai vướng mắc tội lỗi mà bước xuống dòng nước thánh,  thì được cùng chết với Đức Kitô và được chỗi dậy trong sạch, trở nên chi thể của Người và cùng với Người thừa kế phần thưởng đời đời.

Vì vậy, xin Chúa ban phúc lành + thánh hóa nước này, để khi rảy trên chúng con và bàn thờ mới, nước ấy trở nên dấu chỉ của nước thanh tẩy cứu rỗi đã gột rửa chúng con trong Đức Kitô, làm cho chúng con trở nên đền thờ sống động và xin cho chúng con cùng mọi anh chị em sẽ cử hành mầu nhiệm thánh trong nhà thờ này, được đặt tới Giêrusalem trên trời. Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Đ. Amen.

938. Đọc lời nguyện là phép nước xong, Giám Mục, có các Phó tế tháp tùng,đi dọc lòng nhà thờ rảy nước thánh trên dân chúng, và khi trở về cung thánh, rảy trên bàn thờ.  

Trong khi đó hát tiền xướng “Tôi đã thấy nước”, hoặc “Dum sanctificatus” nếu là Mùa Chay, hoặc một bài ca nào khác xứng hợp.

939. Rảy nước thánh xong, Giám Mục về Tòa; và khi mọi người hát xong,Ngài đứng, chắp tay đọc lời nguyện sau đây (Ordo. n. 37):

Xin Thiên Chúa là Cha đầy lòng thương xót, Đấng mà chúng ta cung hiến bàn thờ mới này ở dưới đất, ban cho chúng ta ơn tha thứ tội lỗi và ban cho chúng ta được dâng hiến của lễ ngợi khen nơi bàn thờ cao sang của Người trên trời cho đến muôn đời. Đ. Amen.

Rồi hát kinh Vinh danh, nếu không phải là Chúa nhật Mùa Vọng hay Mùa Chay.

Hát xong, Giám Mục đứng hát hay đọc lời tổng nguyện Thánh Lễ như mọi khi.

PHỤNG VỤ LỜI CHÚA

940. Phụng vụ lời Chúa làm mọi sự như vẫn quen. Theo “chữ đỏ”, lấy cácBài đọc và bài Phúc Âm hoặc trong Sách Bài Đọc về Nghi thức cung hiến bàn thờ, hoặc theo lễ ngày hôm ấy.
941. Sau Phúc Âm, thường thường Giám Mục ngồi, đội mũ, cầm gậy, dẫngiảng để minh giải các bài đọc Kinh Thánh và làm sáng tỏ ý nghĩa của nghi lễ.
942. Luôn luôn phải đọc Kinh Tin Kính. Còn bỏ lời nguyện chung, vì thayvào đó hát Kinh Cầu Các Thánh.

LỜI NGUYỆN CUNG HIẾN VÀ XỨC DẦU

Kinh cầu

943. Sau Kinh Tin Kính, Giám Mục kêu gọi dân chúng cầu nguyện bằngnhững lời sau đây hoặc tương tự (Ordo. n. 43):

Anh chị em rất thân mến,

Chúng ta hãy dâng lên Thiên Chúa là Cha toàn năng những lời khẩn cầu nhờ Đức Giêsu Kitô, Đấng mà toàn thể các thánh đang liên kết với Người, chia sẻ cuộc tử nạn của Người và đồng bàn  dự tiệc với Người.

Rồi hát Kinh Cầu Các Thánh, và mọi người thưa. Nếu là Chúa nhật hoặc đang Mùa Phục Sinh thì đứng, còn trong những ngày khác thì quỳ. Trong trường hợp này, Phó tế hãy nói “Chúng ta hãy quỳ xuống”.

Trong Kinh Cầu thêm vào chỗ thích hợp lời cầu tước hiệu nhà thờ, thánh Bổn mạng địa phương, và nếu có, thì cả các thánh mà hài cốt sẽ được đặt dưới bàn thờ. Cũng có thể thêm những lời cầu xin khác nói lên đặc tính của nghi lễ và hoàn cảnh của tín hữu.

Hát Kinh Cầu xong, Giám Mục đứng lên, giang tay đọc lời nguyện (Ordo. n. 46):

Lạy Chúa, nhờ sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria và các thánh, xin đoái thương nhận lời cầu khẩn của chúng con, để bàn thờ này trở nên nơi diễn ra các mầu nhiệm cứu độ trọng đại và nên nơi dân Chúa dâng lên Chúa các lễ vật, các lời khẩn nguyện, các lời cầu xin và mọi tâm tình thờ phượng, đạo đức.

Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

Mọi người thưa: Amen.

Rồi nếu cần, Phó tế bảo mọi người “Hãy đứng lên”, và mọi người đứng dậy. Giám Mục đội mũ vào để đi đặt hài cốt các thánh. Còn nếu không phải đặt hài cốt các thánh, thì Giám Mục đọc ngay Lời nguyện cung hiến như sẽ nói ở số 945 dưới đây.

Đặt hài cốt

944. Nếu phải đặt hài cốt các Tử đạo hoặc các thánh khác dưới bàn thờ, thìGiám Mục tiến đến bàn thờ, thầy Phó tế hay Linh mục mang hài cốt đến cho

Giám Mục. Ngài đem đặt vào huyệt đã dọn sẵn. Trong khi đó hát tiền xướng

“Sub alteri Dei” hoặc “Corpora Sanctorum” với Thánh vịnh 14, hoặc một bài ca nào khác thích hợp.

Trong khi ấy, thợ nề đậy huyệt lại, còn Giám Mục thì trở lại Tòa.

Lời nguyện cung hiến

945. Mọi việc hoàn tất, Giám Mục không đội mũ, đứng ở bàn thờ giang haitay hát hay đọc (Ordo. n. 48):

Lạy Chúa, chúng con tung hô Chúa, chúng con chúc tụng Chúa, vì do nhiệm ý khôn tả của tình thương Chúa, Chúa đã ấn định để khi mọi thứ hình bóng chấm dứt thì mầu nhiệm bàn thờ được kiện toàn trong Đức Kitô.

Thực vậy, Noe là một nguyên tổ mới của loài người, sau khi sóng nước yên hàn, đã lập bàn thờ và dâng hy lễ lên Chúa. Và lạy Chúa là Cha, Chúa đã chấp nhận hy  lễ đó như hương thơm ngào ngạt để tái lập giao ước tình yêu với loài người.

Ápraham tổ phụ đức tin của chúng con, hết lòng bám chặt vào Lời Chúa, cũng đã dựng lên một bàn thờ, để ngay cả Isaac đứa con yêu quý cũng không tiếc, hầu làm đẹp lòng Chúa.

Rồi cả Maisen, trung gian của giao ước cũ, cũng đã dựng bàn thờ và lấy máu chiên rảy lên, để báo trước một cách mầu nhiệm bàn thờ Thánh Giá sau này.

Tất cả những điều đó được Đức Kitô hoàn tất bằng mầu nhiệm Vượt Qua. Người quả thật vừa là Tư Tế vừa là Tế vật, khi bước lên cây Thánh Giá, lạy Cha, Người đã hiến mình làm của lễ vẹn sạch dâng lên Cha, để xóa bỏ tội lỗi tất cả trần gian và ký kết với Cha một giao ước mới và vĩnh hằng.

Vì vậy, lạy Chúa, chúng con nài xin Chúa tuôn đổ ơn thánh hóa bởi trời xuống trên bàn thờ dựng lên trong ngôi thánh đường này, để mãi mãi sẽ là bàn thờ cung hiến cho Hy Tế của Đức Kitô và trở nên bàn ăn của Người, để ở đó dân Chúa được tiệc thiêng bổ dưỡng.

Xin cho phiến đá nhẵn láng (hoặc bàn thờ, nếu không phải là bằng đá) này trở nên cho chúng con dấu chỉ về Đức Kitô, vì từ cạnh sườn bị đâm thâu của Người, nước và máu chảy ra để thiết lập các Bí tích của Hội Thánh.

Xin cho bàn thờ này trở nên bàn tiệc mà những thực khách của Đức Kitô vui mừng chạy đến, để sau khi trút bỏ được các âu lo và những gánh nặng trong Chúa, họ nhận được sức sống tinh thần mới mà theo đường lối mới.

Xin cho bàn thờ này trở nên nơi hiệp thông thân mật và bình an với Chúa, để những người được muôi dưỡng bằng Mình và Máu của Con Chúa, được thấm đầy Thánh Thần của Người mà lớn lên trong tình yêu Chúa.

Xin cho bàn thờ này trở nên nguồn hiệp nhất của Hội Thánh và nguồn đồng tâm giữa anh em, để khi tín hữu Chúa cùng nhau đến đây, họ múc được tinh thần thương yêu nhau.

Xin cho bàn thờ này trở nên trung tâm lời ca ngợi và tạ ơn của chúng con, cho đến ngày chúng con được vui mừng đạt tới nơi ở vĩnh hằng, ở đó cùng với Đức Kitô là Thượng Tế và Bàn thờ sống động, chúng con dâng lên Chúa Hy lễ ngợi khen muôn đời. Người hằng sống hằng trị cùng Chúa làm một với Chúa Thánh Thần muôn đời.

Mọi người thưa: Amen.

Xức dầu bàn thờ

946. Rồi Giám Mục, nếu cần thì cởi áo lễ và dùng khăn phủ lòng, tiến đếnbàn thờ với một Phó tế hoặc một tá viên khác cầm bình dầu thánh Chrisma. Giám Mục đứng trước bàn thờ đội mũ, đọc lớn tiếng (Ordo n.49):

Xin Thiên Chúa dùng quyền năng của Người thánh hóa bàn thờ mà chúng con theo nhiệm vụ xức dầu đây, để nhờ dấu hiệu hữu hình nó diễn tả mầu nhiệm Đức Kitô đã dâng mình cho Chúa Cha vì sự sống của thế gian.

Đoạn Ngài đổ dầu thánh Chrisma xuống giữa bàn thờ và ở bốn góc, và nên thoa dầu ấy ra cả mặt bàn thờ.

Trong khi xức dầu, ngoài Mùa Phục Sinh thì hát tiền xướng “Unxit” với Thánh vịnh 44; còn trong Mùa Phục Sinh thì hát tiền xướng “Lapidem” với Thánh vịnh 117; hoặc một bài ca nào khác thích hợp.

Xức dầu bàn thờ xong, Giám Mục về Tòa, ngồi, rửa tay và bỏ khăn phủ lòng.

Xông hương bàn thờ

947. Sau nghi lễ xức dầu, thì đem đặt một hỏa lò trên bàn thờ để đốt hươnghoặc chất thơm, hay là nếu muốn, thì để trên bàn thờ một đống hương trộn với đống sáp. Giám Mục bỏ hương vào hỏa lò và làm phép, hoặc một tá viên đưa cho Ngài một cây nến nhỏ để Ngài nhóm đốt cháy đống hương. Ngài vừa đốt vừa đọc (Ordo. n.66):

Lạy Chúa, xin cho lời nguyện cầu của chúng con nên như hương thơm trước tôn nhang Chúa và như nhà thờ này đầy mùi hương thơm dịu thế nào, thì cũng xin cho Hội Thánh Chúa cũng toả lan hương thơm Đức Kitô như vậy.

Rồi Giám Mục bỏ hương vào bình, làm phép và xông hương bàn thờ. Sau đó Ngài về tòa, để cho người ta xông hương, và ngồi xuống. Còn tá viên đi xông hương cho dân chúng.

Trong khi đó, hát tiền xướng “Stetit angelus” hoặc “ascendit fumus” cùng với Thánh vịnh 137, hoặc bài ca nào khác thích hợp.

Phủ khăn và thắp sáng bàn thờ

948. Xông hương xong, mấy tá viên lấy khăn lên lau bàn thờ, và nếu có, trảilên một tấm khăn không thấm nước, rồi trải khăn bàn thờ, và tùy nghi có thể đưa hoa lên trưng bày. Cũng để chân nến có nến lên như khi cử hành Thánh Lễ đòi buộc, và nếu cần phải đặt cả Thánh Giá nữa.
949. Sau đó, thầy Phó tế đến trước mặt Giám Mục. Ngài đứng lên, trao chothầy một cây nến nhỏ cháy và lớn tiếng đọc:

Xin ánh sáng Chúa Kitô chiếu sáng bàn thờ này và xin cho những người giữ bàn tiệc ly của Chúa nhờ đó được tỏa sáng.

Rồi Giám Mục ngồi. Thầy Phó tế lên bàn thờ, đốt các nến để cử hành Thánh Thể.

950. Lúc ấy thắp sáng tưng bừng: thắp mọi ngọn đèn chung quanh bàn thờ tỏdấu vui mừng. Trong khi đó hát tiền xướng “Apud te, Domine”, hoặc một bài ca nào khác thích hợp, nhất là để tôn vinh Đức Kitô là Ánh sáng thế gian.

PHỤNG VỤ THÁNH THỂ

951. Các Phó tế và các tá viên sửa soạn bàn thờ như quen làm. Rồi một ítgiáo dân mang bánh, rượu, nước lên để cử hành Hy Tế của Đức Kitô. Giám Mục nhận các lễ vật ở tại Tòa. Trong khi đem lễ vật lên có thể hát tiền xướng “Si offers munus tuum” hoặc “Sanctificavit Moyses”, hoặc một bài ca nào khác thích hợp.

Khi mọi sự đã sẵn rồi, Giám Mục đi lên bàn thờ và bỏ mũ ra, Ngài hôn bàn thờ. Thánh Lễ tiếp tục như mọi khi, nhưng không xông hương lễ vật và bàn thờ.

Lời nguyện trên lễ vật (Ordo n.59).

Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, chúng con nài xin Thánh Thần Chúa thương ngự xuống trên bàn thờ này, để thánh hóa các lễ vật của dân Chúa và đoái thương thanh tẩy tâm hồn những người sẽ lãnh nhận những lễ vật này.

Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Đ. Amen.

952. Luôn luôn phải đọc lời nguyện trên lễ vật “Descendat quaesumus Domine” trên đây cùng với Kinh Tiền Tụng riêng như ghi trong sách Pontificale, vì những bài ấy gắn liền với Nghi thức cung hiến bàn thờ. Đọc Kinh Nguyện Thánh Thể I hoặc III.

Kinh Tiền Tụng (Ordo n.60): 

Lạy Chúa là Cha chí thánh, là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con cảm tạ mọi nơi mọi lúc nhờ Đức Kitô Chúa chúng con: Thật là chính đáng, công bình, phải đạo và hữu ích cho phần rỗi chúng con.

Người là Vị Tư Tế đích thực và Lễ Vật đích thực của Hy Lễ mà chính Người đã dâng lên Chúa trên bàn thờ Thánh Giá, và truyền lại cho chúng con phải cử hành cho đến muôn đời để nhớ đến Người. Vì vậy, lạy Chúa, dân Chúa đã dựng lên bàn thờ này để chúng con hân hoan cung hiến cho Chúa.

Đây thật là nơi cao cả, ở đó Hy Lễ của Đức Kitô mãi mãi được tiến dâng một cách mầu nhiệm, lời ca ngợi hoàn hảo được dâng lên Chúa và ơn cứu độ chúng con được biểu hiện.

Đây là bàn tiệc của Chúa được dọn sẵn để con cái Chúa khi được Mình Thánh Đức Kitô bổ dưỡng, biết tụ tập đến đó thành Hội Thánh duy nhất và thánh thiện.

Tại đây các tín hữu cũng lãnh nhận được Thánh Thần Chúa bởi các dòng nước vọt ra từ Đức Kitô là Tảng Đá linh thiêng, đề nhờ Người chính họ cũng được trở nên của Lễ Thánh thiện và bàn thờ sống động.

Vì thế, lạy Chúa, cùng với toàn thể thiên thần và các Thánh, chúng con hân hoan tuyên xưng Chúa rằng: Thánh, Thánh, Thánh…

Lời nguyện hiệp lễ (Ordo n. 62)

Lạy Chúa, xin cho chúng con luôn luôn biết gắn bó với bàn thờ Chúa là nơi cử hành Bí tích Hy Tế, để đang khi chúng con được Đức Kitô bổ dưỡng, thì chúng con được biến cải sang Người và liên kết với nhau nhờ đức tin và đức mến. Người hằng sống hằng trị muôn đời. Đ. Amen.

953. Cuối lễ, Giám Mục ban phép lành, dùng công thức riêng ghi trong Sách Pontificale. Rồi thầy Phó tế giải tán dân chúng như quen làm.

PHÉP LÀNH CUỐI LỄ (Ordo n.63) Giám Mục đội mũ đọc:

Chúa ở cùng anh chị em.

Dân chúng thưa: và ở cùng Cha.

Phó tế mời dân chúng “Anh chị em hãy cúi đầu lãnh nhận phép lành”.

Giám Mục giơ hai tay trên dân chúng đọc:

Xin Thiên Chúa là Đấng đã trang điểm anh chị em bằng chức tư tế hoàng vương, khứng ban ơn để khi anh chị em biết chu toàn nhiệm vụ mình một cách thánh thiện thì được xứng đáng tham dự vào Hy Tế của Đức Kitô.  Đ. Amen.

Xin Thiên Chúa là Đấng đã tập họp anh chị em vào một bàn tiệc và bổ dưỡng anh chị em bằng một bánh thánh, cũng làm  cho anh chị em nên một trái tim và một tâm hồn. Đ. Amen.

Xin cho anh chị em khi rao giảng Đức Kitô cho ai, thì biết dùng gương sáng tình yêu thương nhau mà lôi kéo họ đến với Đức Kitô. Đ. Amen.

Giám Mục cầm gậy ban phép lành:

Xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con và Thánh Thần ban phúc lành cho anh chị em.

Mọi người thưa: Amen.