Tại sao Lễ giáng sinh phải quỳ gối khi đọc kinh Tin Kính?

Sau Chúa Nhật III Mùa Vọng, Gaudete Sunday – Chúa Nhật Màu Hồng, tâm hồn các tín hữu như được bừng sáng lên. Phụng vụ nhắc nhở: “Mừng Vui lên anh em, vì Chúa đã đến gần.” … Thế nhưng niềm vui ấy không chỉ đến từ những ánh đèn lung linh, những cây thông rực rỡ hay những hang đá đang dần hoàn thiện; mà niềm vui ấy đến từ chính mầu nhiệm mà chúng ta sắp cử hành: Đấng Emmanuel – Thiên Chúa đến ở với con người.

Câu hỏi được đặt ra là: Mùa Vọng sẽ kết thúc khi Lễ Giáng Sinh đến, nhưng liệu chu kỳ phụng vụ Giáng Sinh có dừng lại ở ngày 25 tháng 12 không? Và người Kitô hữu phải có thái độ sống thế nào để tham dự trọn vẹn mầu nhiệm này, cũng như làm sao để lan toả sứ điệp tin mừng của Ngôi Lời Nhập thể trong môi trường sống của bản thân? Dưới góc nhìn của phụng vụ, chúng ta cùng dừng lại để chiêm ngắm ý nghĩa sâu xa của Mùa Giáng Sinh, để không chỉ “đón lễ”, mà còn thật sự “đón Chúa”.

1. KHI NÀO THÌ MÙA GIÁNG SINH BẮT ĐẦU & Ý NGHĨA CÁC CỬ HÀNH PHỤNG VỤ TRONG MÙA NÀY?

Có thể nói rằng, đối với nhiều người, Giáng Sinh hay Noel chỉ là lễ hội ánh sáng và âm nhạc, cao điểm là vào đêm 24 và ngày 25 tháng 12 hàng năm mà thôi, thế nhưng đối với người Công Giáo, những bài thánh cá của lễ Giáng Sinh tiếp tục kéo dài cho đến lễ Hiển Linh hoặc Chúa Nhật sau ngày 06.01, dịp lễ Chúa Giêsu chịu Phép Rửa, phụng vụ gọi là Mùa Giáng Sinh (x. AC, 33. 37-38). Thời gian này ý nghĩa đến nỗi Hội Thánh lưu tâm rằng: ‘Sau việc cử hành mầu nhiệm Vượt Qua [Chúa Phục sinh], không có cử hành nào cổ xưa bằng việc kính nhớ Chúa Giáng Sinh , và những lần tỏ mình đầu tiên của Người’ (AC 32).

Như thế, Lễ Giáng Sinh không phải là điểm kết thúc của các cử hành phụng vụ Mùa Vọng, nhưng là khởi đầu của một hành trình chiêm ngắm và sống mầu nhiệm Nhập Thể: Ngôi Lời đã làm người và ở giữa chúng ta, mầu nhiệm ánh sáng của Thiên Chúa ‘đã lao mình vào lịch sử nhân loại, trở nên một người giữa chúng ta’ (LG, 3).

2. QUY ĐỊNH PHỤNG VỤ CẦN TUÂN GIỮ TRONG MÙA GIÁNG SINH ?

Mùa Giáng Sinh, vì thế, không chỉ là những lễ kỷ niệm, nhưng còn là cho mầu nhiệm được hiện tại hoá, để nơi mỗi tín hữu, Thiên Chúa là Emmanuel – ‘đến ở cùng chúng ta’ (Ga 1,14).

Vì thế, trong chính lễ Giáng Sinh, Hội Thánh có truyền thống cho các linh mục được cử hành 03 thánh lễ, miễn là vào giờ thích hợp (GL 951, triệt 1): giúp cộng đoàn chiêm ngắm cùng một mầu nhiệm dưới những khía cạnh của ánh sáng khác nhau: – Ánh sáng đức tin trong đêm tối,/ – Ánh sáng hy vọng bừng lên lúc rạng đông, / – Lễ Chính ngày: – ánh sáng cứu độ chiếu soi toàn thể nhân loại. (Cụ thể:

• Lễ đêm (Canh thức): Tưởng niệm Ngôi Lời Thiên Chúa ‘đã được sinh ra bởi Chúa Cha trước muôn đời (ab aeterno); hôm nay Người được sinh ra bởi Đức Trinh Nữ trong thời gian’ (Th. Augustine, Bài Giảng 184).
• Lễ Rạng Đông: Phụng vụ tập trung vào sự kiện Chúa Giêsu được hạ sinh và các mục đồng vội vã đến thờ lạy Ngài, phản ánh sự kiện Chúa Giêsu là Mặt Trời Công Chính (Ml 4,2) đến trong trần gian (in tempore).
• Lễ Chính ngày: Tưởng niệm Chúa Giêsu sinh ra trong tâm hồn của các tín hữu qua ân sủng và đức tin (in corde fidelium). Mời gọi tín hữu hiệp thông với Chúa Kitô… trở thành chi thể của Người (GLCG, 525) và ‘trở nên một người tham dự vào bản tính Thiên Chúa’ (Th. Lê-ô I)).

Tuy nhiên, các tín hữu chỉ cần tham dự một lễ trọng Giáng Sinh [từ chiều tối 24.12 đến hết 25.12] là chu toàn luật buộc dự lễ (x. GLCG, 2180).

Ngoài ra, Phụng vụ mùa này cũng dành Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, kéo dài từ 25.12 đến 01.01, giúp tín hữu kéo dài niềm vui và suy niệm sâu sắc về mầu nhiệm Nhập Thể. Hội Thánh long trọng khẳng định: các ngày trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh được cử hành như những lễ trọng của Chúa (AC, 34).

Vì thế, các thánh lễ do nhu cầu mục vụ hay ngoại lịch, và cả thánh lễ cầu hồn hàng ngày không được cử hành trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh (IM 376-381). Riêng với Đối với Thánh lễ cầu hồn, luật phụng vụ cho phép cử hành trong Mùa Giáng Sinh, ngoại trừ các ngày lễ trọng (x. QCSL, số 374; 380).

NGÀY	TÊN LỄ	THÔNG ĐIỆP CHÍNH YẾU VÀ LÝ DO
Ngày 25/12	Lễ Giáng Sinh	Ngôi Lời Nhập Thể (Emmanuel): Thiên Chúa bày tỏ “Lòng nhân hậu và tình thương” (Titus 3:4).
Ngày 26/12	Thánh Stêphanô, Tử Đạo Tiên Khởi	Chứng Nhân Dũng Cảm: Nhắc nhở rằng sự đón nhận Chúa Kitô đòi hỏi lòng trung kiên và sẵn sàng tử đạo để làm chứng cho Ngài, ngay cả giữa lúc hân hoan.
Ngày 27/12	Thánh Gioan Tông Đồ, Tác Giả Tin Mừng	Ánh Sáng và Tình Yêu: Gioan là Tông đồ của Tình Yêu, người đã chiêm ngưỡng Ngôi Lời Nhập Thể. Đức tin phải được chiếu sáng bằng Tình Yêu.
Ngày 28/12	Các Thánh Anh Hài, Tử Đạo	Sự Vô Tội và Hy Sinh: Tưởng niệm sự hy sinh vô tội. Nhấn mạnh sự đau khổ và sự vô tội luôn hiện hữu trong thế giới ngay cả trong niềm vui cứu độ. Việc Kính các thánh trong tuần Bát Nhật Giáng sinh còn bày tỏ tình thương của Thiên Chúa Nhập thể làm người vẫn liên tục tác động trên nhân loại, ở đây và lúc này cho đến muôn đời.
Ngày 29/12 – 31/12	Các ngày trong Tuần Bát Nhật	Tiếp tục suy niệm sâu sắc về mầu nhiệm Nhập Thể của Thiên Chúa, và Tạ ơn Thiên Chúa về năm cũ.
	Ngày 01/01: LỄ ĐỨC MARIA, MẸ THIÊN CHÚA  (Theotokos) và cầu cho Hòa Bình thế giới : hoàn tất sự suy niệm về mầu nhiệm Nhập Thể. Lễ này là trọng tâm và quan trọng nhất trong Tuần Bát Nhật vì: 1.      Hoàn Tất Mầu Nhiệm: Lễ tôn vinh danh hiệu Mẹ Thiên Chúa khẳng định tín điều quan trọng nhất của Kitô giáo: Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật và là người thật (Ngôi Lời đã mặc lấy xác phàm từ Mẹ Maria). 2.      Mẫu Gương Vâng Phục: Mẹ Maria là mẫu mực của người tín hữu đầu tiên đón nhận, cưu mang và vâng phục Ngôi Lời, là cánh cửa đưa Lòng Nhân Hậu của Chúa đến trần gian. 3.      Ngày Hòa Bình: Đây cũng là Ngày Thế Giới Cầu Nguyện cho Hòa Bình, nối kết thông điệp “Bình an dưới thế cho người thiện tâm” của đêm Giáng Sinh.

Phụng vụ Mùa Giáng sinh cũng đòi buộc phải tuân thủ những điểm sau:

• Sử dụng Bản Văn Thánh lễ riêng: Mỗi ngày trong Tuần Bát nhật Giáng Sinh (từ 25/12 đến 01/01) và các Chúa nhật trong mùa đều có bản văn, lời nguyện và bài đọc riêng biệt, ưu tiên hơn các lễ khác.
• Lễ phục chủ đạo là màu trắng, âm nhạc và các nhạc cụ, hay việc trưng hoa diễn tả niềm vui mừng lễ, nhưng cần tuân theo quy luật phụng vụ. Nghĩa là: việc trang hoàng không làm mất đi vị trí nổi bật của Bàn Lễ, Thánh Giá, Ghế chủ tế; không pha lẫn thánh ca trong phụng vụ với bài ca giáo lý hay sinh hoạt cùng chủ đề về mùa phụng vụ.
• Kinh Vinh Danh phải được hát hay đọc trong các Thánh lễ Chúa Nhật và Lễ trọng, đặc biệt là ngày thường trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh.
• Tuyên xưng Đức tin (Kinh Tin Kính): Cần đọc Kinh Tin Kính vào các Chúa nhật và Lễ trọng trong Mùa Giáng Sinh.

3. TẠI SAO PHẢI QUỲ GỐI KHI ĐỌC KINH TIN KÍNH TRONG LỄ GIÁNG SINH?

Một cử chỉ rất đặc biệt trong phụng vụ lễ Giáng Sinh là: cộng đoàn quỳ gối khi đọc đến câu “Bởi phép Đức Chúa Thánh Thần, Người đã nhập thể trong lòng Trinh Nữ Maria, và đã làm người.” Đây không phải là thói quen địa phương, cũng không phải sáng kiến mục vụ, mà là quy định chính thức của phụng vụ Rôma.

Quy Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma nêu rõ: Trong lễ Giáng Sinh và lễ Truyền Tin, cộng đoàn QUỲ GỐI khi tuyên xưng mầu nhiệm Nhập Thể trong Kinh Tin Kính (x. QCSL, số 137).

Vì sao Hội Thánh lại cẩn trọng đến như vậy?

Bởi vì Nhập Thể là trung tâm của đức tin Kitô giáo. Nếu không có Giáng Sinh, sẽ không có Thập Giá. Nếu không có Ngôi Lời làm người, sẽ không có ơn cứu độ.

Quỳ gối là cử chỉ của thờ lạy, của khiêm hạ, của tôn thờ mầu nhiệm vượt quá trí hiểu con người. Đó là lúc toàn thể thân xác cùng với đức tin thốt lên: “Lạy Chúa, con tin.”

Vì thế, chiều kích truyền giáo của Mùa Giáng Sinh chỉ được khai mở khi biết rằng: Mầu nhiệm Nhập Thể là nền tảng của việc loan báo Tin Mừng, bởi vì Thiên Chúa đã đến gần con người, để con người có thể đến gần Ngài” (x. Đức cố Giáo Hoàng Phanxico, Evangelii Gaudium, số 178).

Quỳ gối trong lễ Giáng Sinh không kết thúc ở cung thánh, nhưng phải tiếp tục trong đời sống bằng: sự hiền lành, lòng bác ái, tinh thần phục vụ và niềm vui Tin Mừng mà mỗi tín hữu mang vào gia đình, xã hội và thế giới hôm nay.

Kết luận

Giáng Sinh là một mầu nhiệm đang tiếp diễn trong đời sống Hội Thánh.

Mùa Giáng Sinh không chỉ để mừng, mà để sống, và để lên đường loan báo lòng nhân hậu và sự thiện hảo của Thiên Chúa trong: một đời sống khiêm tốn, và một đức tin được thể hiện bằng hành động cụ thể.

Ước gì các cử hành phụng vụ Mùa Giáng Sinh giúp mỗi người chúng ta trở thành khí cụ của Tin Mừng giữa lòng thế giới hôm nay.

Lm. Phaolô Nguyễn Khắc Trọng

Trưởng Ban Phụng tự Giáo phận Bắc Ninh