Lược sử giáo họ nhà xứ Bạch Xa

1. Thông Tin Cơ Bản

Địa chỉ: Thôn Bến Đền, xã Bạch Xa, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang.

Hình thành: khoảng năm 1926

Bổn mạng: Thánh Phêrô (29/6)

Cha xứ hiện tại: Giuse Ngô Văn Tấn.

Các hội đoàn trong giáo họ: Hội Trưởng gia đình, Hội Mân Côi, ca đoàn, Hội Lòng Chúa Thương xót, Thiếu nhi Thánh Thể, Ca Đoàn, Đoàn Kèn Đồng, Đoàn Trống

Giáo dân: Hiện nay, họ nhà xứ có 610 nhân danh.

Kinh tế: Bà con giáo dân chủ yếu làm nông, lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc gia cầm. Một số bà con buôn bán nhỏ lẻ. Từ năm 2019, dịch bệnh Covid và thời tiết khắc nghiệt, sâu bệnh lây lan, việc trồng trọt chăn nuôi, buôn bán của bà con bị ảnh hưởng, nguồn thu kinh tế bị hạn chế, gặp nhiều khó khăn. 

Nhà thờ: Năm 2016, giáo họ khởi công xây dựng nhà thờ. Hiện nay, nhà thờ căn bản đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Nhà thờ có chiều dài 42m, rộng 12m, cao 15m, tháp chuông cao 37m. Nhà thờ có 02 quả chuông, một quả nặng 90kg, 01 quả nặng 330. Tổng diện tích khuôn viên giáo họ rộng khoảng hơn 14.000m2.

Các giáo họ trực thuộc: giáo họ Đồn Bầu, giáo họ Minh Dân, giáo họ Tân Thành, giáo khu Minh Hà

2. Lịch Sử Hình Thành Và Phát Triển

Khoảng năm 1926, Tin Mừng đến với mảnh đất Bạch Xa, bởi bà con Đồng Bằng Sông Hồng và Trung Du Bắc Bộ di cư lên làm ăn và sinh sống.

Đất Bạch Xa trước đây có tên là Bạch Xà. Tương truyền, vào những năm đầu lên đây sinh sống, con trẻ của các gia đình hay mắc những chứng bệnh kỳ lạ, rồi chết yểu. Người dân hoang mang, khi có những lời đồn đoán về sự xuất hiện con rắn trắng. Sống lâu năm, nên rắn trắng đã thành tinh. Nó chính là nguyên cớ gây nên bệnh tật, khổ đau cho con cháu dân làng.

Cũng vào khoảng thời gian ấy, Cha Quang đang mục vụ và coi sóc vùng Đồng Chương (thuộc Giáo phận Bắc Ninh). Ngài đã đến, cầu nguyện và đặt tượng Đức Mẹ vào chính miệng hang, giữa ngọn núi, nơi người dân cho là hang ổ của rắn trắng.

Kể từ ngày đó, trẻ em không còn bị chết yểu, những chứng bệnh kỳ lạ cũng tiêu tan. Ngọn núi Bạch Xà đã được gọi với tên mới là Núi Đức Mẹ Bạch Xa. Bà con xác tín, nhờ Đức Mẹ và sự che chở của Người, họ mới được hưởng niềm vui, cháu con không còn gặp nạn do yêu khí.

Trước thời kỳ xây tượng Đức Mẹ trên núi Bạch Xà, bà con giáo dân nơi đây đã xây dựng được một ngôi nhà Nguyện nhỏ, dưới chân núi đối diện. Khoảng thập niên 1960, nhà nguyện nhỏ không còn đủ chỗ cho tất cả bà con đến cầu nguyện.

Nhu cầu tất yếu, sự thật hiển nhiên, bà con đã nghĩ đến chuyện làm một ngôi nhà nguyện mới. Chúa chẳng phụ lòng! Người đã ban ơn! Một ngôi nhà nhà nguyện mới bằng gỗ lớn hơn, rộng hơn đã hình hành, ngay chính giữa thôn.

 Núi đồi bao bọc, song dưới chỗ trũng là Sông Lô, bởi đó, thôn Bến Đền cũng phải trải qua những trận lụt lịch sử (1969, 1971, 1986). Nhà thờ ở giữa trung tâm, song tình hình nước lớn nên vẫn có nguy cơ sạt lở. Vì thế, năm 1987, bà con lại quyết định làm một ngôi nhà thờ mới bằng gỗ ở nơi cao hơn với chiều dài 17m, rộng 7m, và cao 4,5m.

Thời gian thay đổi, nhu cầu mới cũng đổi thay, bà con giáo dân mỗi ngày thêm tăng số. Được sự quan tâm, hỗ trợ của Đức Cha Cosma Hoàng Văn Đạt, giáo xứ Bạch xa đã được thành lập vào năm 2008. Bến Đền trở thành Nhà xứ lấy tên là Bạch Xa.

Năm 2016, một lần nữa bà con giáo dân Nhà xứ Bạch Xa lại nỗ lực, cùng chung sức, đồng lòng khởi công xây dựng ngôi nhà thờ mới với chiều dài 42m, rộng 12m, cao 15m. Nhà thờ mới có 01 tháp chuông cao 37m, treo hai quả chuông, một quả 90kg và 330kg là quả còn lại.

Trải qua nhiều năm tháng, di chuyển và xây dựng nhiều lần, vị trí cùng quỹ đất cũng đổi thay. Ngôi nhà thờ nhỏ trong những ngày đầu bà con lập ấp, được xây dựng trong khu đất rộng chừng 200m^2­_­. Đến năm 1987, mảnh đất nơi có nhà thờ gỗ đã là 750m². Một phần dâng hiến, phần mua thêm, đến nay khuôn viên họ Nhà xứ Bạch Xa đã hơn 14.000m².

3. Đời sống đức tin

Hiện nay, họ nhà xứ Bạch Xa có Thánh lễ vào buổi tối các ngày thứ Hai, thứ Tư, và thứ sáu.  Ngày Chúa Nhật có hai Thánh Lễ (09h00: Thánh Lễ dành cho thiếu nhi. 19h30: Thánh lễ dành cho cộng doàn).

Hằng ngày, vào các buổi trưa và buổi tối, bà con đến để đọc kinh cầu nguyện, viếng thánh thể. Giới trẻ đã và đang được quan tâm, hướng dẫn, học hỏi giáo lý. Cơ sở vật chất của giáo họ khó khăn, hạn chế nên chưa thể đáp đầy đủ các nhu cầu mục vụ, sinh hoạt, cũng như học hỏi của bà con trong giáo họ và giáo xứ.

BBT